7215

TERÖRLE MÜCADELE KANUNU

Kanun Numarası : 3713
Kabul Tarihi : 12/4/1991
Yayımlandığı R. Gazete : Tarih : 12/4/1991 Sayı : 20843 Mükerrer
Yayımlandığı Düstur : Tertip : 5 Cilt : 30 Sayfa : 125

BİRİNCİ BÖLÜM
Tanım ve Terör Suçları
Terör tanımı (1)
Madde 1 – (Değişik birinci fıkra: 15/7/2003 -4928/20 md.) Terör; cebir ve şiddet kull anarak; baskı, korkutma,
yıldırma, sindirme veya tehdit yöntemlerinden biriyle, Anayasada belirt ilen Cumhuriyetin niteliklerini, siyasî, hukukî, sosyal,
laik , ekonomik düzeni değiştirmek, Devletin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğünü bozmak, Türk Devletinin ve
Cumhuriyetin varlığını tehlikeye düşürmek, Devlet otoritesini zaafa uğratmak veya yıkmak veya ele geçirmek, temel hak ve
hürriyetleri yok etmek, De vletin iç ve dış güvenliğini, kamu düzenini veya genel sağlığı bo zmak amacıyla bir örgüte mensup
kişi veya kişiler tarafından girişilecek her türlü suç teşkil eden eylemlerdir.
(Mülga ikinci ve üçüncü fıkralar: 29/6/2006 -5532/17 md.)
Terör suçlusu
Madd e 2 – Birinci maddede belirlenen amaçlara ulaşmak için meydana getirilmiş örgütl erin mensubu olup da, bu
amaçlar doğrultusunda diğerleri ile beraber veya tek başına suç işleyen veya amaçlanan suçu işlemese dahi örgütlerin
mensubu olan kişi terör suçlusudur .
Terör örgütüne mensup olmasa dahi örgüt adına suç işleyenler de terör suçlusu sayılır (…) (1).
Terör suçları
Madde 3 – (Değişik: 29/6/2006 -5532/2 md.)
26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 302, 307, 309, 311, 312, 313, 314, 315 ve 320 nci maddeleri
ile 310 uncu maddesinin birinci fıkrasında yazılı suçlar, terör suçlarıdır.
Terör amacı ile işlenen suçlar (2)
Madde 4 – (Değişik: 29/6/2006 -5532/3 md.)
Aşağıdaki suçlar 1 inci maddede belirtilen amaçlar doğrultusunda suç işlemek üzere kurulmuş bir terör örgütünün
faaliyeti çerçevesinde işlendiği takdirde, terör suçu sayılır:
a) Türk Ceza Kanununun 79, 80, 81, 82, 84, 86, 87, 96, 106, 107, 108, 109, 112, 113, 114, 115, 116, 117, 118, 142,
148, 149, 151, 152, 170, 172, 173, 174, 185, 188 , 199, 200, 202, 204, 210, 213, 214, 215, 223, 224, 243, 244, 265, 294, 300,
316, 317, 318 ve 319 uncu maddeleri ile 310 uncu maddesinin ikinci fıkrasında yer alan suçlar.
b) 10/7/1953 tarihli ve 6136 sayılı Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkında Kanunda tanımlanan suçlar.
__________________
(1) 2/7/2012 tarihli ve 6352 sayılı Kanunun 74 üncü maddesi ile bu fıkrada yer alan “ve örgüt mensupları gibi cezalandırılırlar” ibaresi
madde metninden çıkarılmıştır.
(2) 29/6/2006 tarihli ve 5532 say ılı Kanunun 1 inci maddesiyle, 1 inci maddenin başlığı ‘‘Terör ve örgüt tanımı”, 4 üncü maddenin başlığı
“Terör amacı ile işlenilen suçlar” iken, metne işlendiği şekilde değişt irilmiştir.

7216

c) 31/8/1956 tarihli ve 6831 sayılı Orman Kanununun 110 uncu maddesinin dördüncü ve beşinci fıkralarında
tanımlanan kasten orman yakma suçları.
ç) 10/7/2003 tarihli ve 4926 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanununda tanımlanan ve hapis cezasını gerektiren suçlar.
d) Anayasanın 120 nci maddesi gereğince olağanüstü hal ilan edilen bölgelerde, olağanü stü halin ilanına neden olan
olaylara ilişkin suçlar.
e) 21/7/1983 tarihli ve 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanununun 68 inci maddesinde tanımlanan
suç.
Cezaların artırılması
Madde 5 – (Değişik: 29/6/ 2006 -5532/4 md.)
3 ve 4 üncü maddelerde yazılı suçları işleyenler hakkında ilgili kanunlara göre tayin ed ilecek hapis cezaları veya adlî
para cezaları yarı oranında artırılarak hükmolunur. Bu suretle tayin olunacak cezalarda, gerek o fiil için, gerek her nevi ceza
için muayyen olan cezanın yukarı sınırı aşılabilir. Ancak, müebbet hapis cezası yerine, ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasın a
hükmol unur.
Suçun, örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenmiş olması dolayısıyla ilgili maddesinde cez asının artırılmas ı
öngörülmüşse; sadece bu madde hükmüne göre cezada artırım yapılır. Ancak, yapılacak artırım, cezanın üçte ikisinden az
olamaz.
(Ek fıkra: 22/7/2010 – 6008/4 md.) Bu madde hükümleri çocuklar hakkında uygulanmaz.
Açıklama ve yayınlama
Madde 6 – İsim ve kimlik belirterek veya belirtmeyerek kime yönelik olduğunun anl aşılmasını sağlayacak surette
kişilere karşı terör örgütleri tarafından suç işleneceğini veya terörle mücadelede görev almış kamu görevlilerinin hüviyetler ini
açıklayanlar veya yayınlayanlar v eya bu yolla kişileri hedef gösterenler bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile
cezalandırılır. (1)
(Değişik ikinci fıkra: 11/4/2013 -6459/7 md.) Terör örgütlerinin; cebir, şiddet veya tehdit içeren yöntemlerini meşru
gösteren veya öven ya da bu yöntemler e başvurmayı teşvik eden bildiri veya açıklamalarını basanlar veya yayınlayanlar bir
yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezala ndırılır.
Bu Kanunun 14 üncü maddesine aykırı olarak muhbirlerin hüviyetlerini açıklayanlar veya yayınlayanlar bir yıldan üç
yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. (1)
(Değişik dördüncü fıkra: 29/6/2006 -5532/5 md.) Yukarıdaki fıkralarda belirtilen fiillerin basın ve yayın yoluyla
işlenmesi hâlinde, basın ve yayın organlarının suçun işlenişine iştirak etmemiş olan (…) (2) yayı n sorumluları hakkında da bin
günden beş bin güne kadar adlî para cez asına hükmolunur. (Mülga son cümle : 11/4/2013 -6459/7 md.) (…) (3)
(Ek fıkra: 29/6/2006 -5532/5 md. ; Mülga: 2/7/2012 -6352/105 md. )
——————————
(1) 29/6/2006 tarihli ve 5532 sayılı Kanunun 5 inci maddesiyle bu fıkrada geçen geçen "beşmilyon liradan onmilyon liraya kadar ağır para"
ibaresi "bir yıldan üç yıla kadar hapis" olarak değiştirilmiş ve metne işlenmiştir.
(2) Bu fıkrada yer alan "sahipleri ve" ibaresi, Anayasa Mahkemesinin 18/6/2009 tarihli ve E.:2006/121, K.:2009/90 sayılı Kararı ile iptal
edilmiştir.
(3) 11/4/2013 tarihli ve 6459 sayılı Kanunun 7 nci maddesiyle, bu fıkrada yer alan “onbin” ibaresi “beş bin” olarak değiştiri lmiş tir.

7217

Terör örgütleri
Madde 7 – (Değişik: 29/ 6/2006 -5532/6 md.)
Cebir ve şiddet kullanılarak; baskı, korkutma, yıldırma, sindirme veya tehdit yöntemleri yle, 1 inci maddede belirtilen
amaçlara yönelik olarak suç işlemek üzere, terör örgütü kuranlar, yönetenler ile bu örgüte üye olanlar Türk Ceza Kanu nunun
314 üncü maddesi hükümlerine göre cezalandırılır. Örgütün faaliyetini düzenleyenler de örgütün yöneticisi olarak
cezalandırılır.
(Değişik ikinci fıkra: 11/4/2013 -6459/8 md.) Terör örgütünün; cebir, şiddet veya tehdit içeren yöntemlerini meşru
göste recek veya övecek ya da bu yöntemlere başvurmayı teşvik edecek şekilde propagandasını yapan kişi, bir yıldan beş yıla
kadar hapis cezası ile cez alandırılır. Bu suçun basın ve yayın yolu ile işlenmesi hâlinde, verilecek ceza yarı oranında artırılır.
Ayrıca, basın ve yayın organlarının suçun işlenmesine iştirak etmemiş olan yayın sorumluları hakkında da bin günden beş bin
güne kadar adli para cezasına hükmolunur. Aşağıdaki fiil ve davranışlar da bu fıkra hükümlerine göre cezalandırılır:
a) Terör örgütünün pro pagandasına dönüştürülen toplantı ve gösteri yürüyüşlerinde, ki mliklerin gizlenmesi amacıyla
yüzün tamamen veya kısmen kapatılması.
b) Toplantı ve gösteri yürüyüşü sırasında gerçekleşmese dahi, terör örgütünün üyesi veya deste kçisi olduğunu belli
edecek şe kilde;
1. Örgüte ait amblem, resim veya işaretlerin asılması ya da taşınması,
2. Slogan atılması,
3. Ses cihazları ile yayın yapılması,
4. Terör örgütüne ait amblem, resim veya işaretlerin üzerinde bulunduğu üniformanın g iyilmesi.
İkinci fıkrada belirtile n suçların; dernek, vakıf, siyasî parti, işçi ve meslek kuruluşlarına veya bunların yan
kuruluşlarına ait bina, lokal, büro veya eklentilerinde veya öğretim kurumları nda veya öğrenci yurtlarında veya bunların
eklentilerinde işlenmesi halinde bu fıkradaki c ezanın iki katı hükmolunur.
(Ek fıkra : 11/4/2013 -6459/8 md.) Terör örgütüne üye olmamakla birlikte örgüt adına;
a) İkinci fıkrada tanımlanan suçu,
b) 6 ncı maddenin ikinci fıkrasında tanımlanan suçu,
c) 6/10/1983 tarihli ve 2911 sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanununun 28 inci maddesinin birinci fıkrasında
tanımlanan kanuna aykırı toplantı ve gösteri yürüyüşüne katılma suçunu,
işleyenler hakkında, 5237 sayılı Kanunun 220 nci maddesinin altıncı fıkrasında tanıml anan suçt an dolayı ayrıca ceza
verilmez .
Terörün finansmanı
Madde 8 – (Yeniden düzenleme: 29/6/2006 -5532/7 md. ; Mülga :7/2/20 13-6415 /18 md .)
Nitelikli hal
Madde 8/A – (Ek: 29/6/2006 -5532/7 md.)
Bu Kanun kapsamına giren suçların kamu görevinin sağladığı nüfuz kötüye kullanılmak suretiyle işle nmesi halinde,
verilecek ceza yarı oranında artırılır.
Tüzel kişilerin sorumluluğu
Madde 8/B – (Ek: 29/6/2006 -5532/7 md.)
Bu Kanun kapsamına giren suçların bir tüzel kişinin faaliyeti çerçevesinde işlenmesi halinde, Türk Ceza Kanununun
60 ıncı maddesine göre bunlara özgü güvenlik tedbirlerine hü kmolunur.

7218

İKİNCİ BÖLÜM
Yargılama Usulleri
Görev ve yargı çevresinin belirlenmesi (1)
Madde 9 –(Mülga: 2/7/2012 -6352/105 md.)
Görev ve yargı çevresinin belirlenmesi, soruşturma ve kovuşturma usulü (2)
Madde 10 –(Değişik: 2/7/2012 -6352/75 md. )
Bu Kanun kapsamına giren suçlar dolayısıyla açılan davalar; Adalet Bakanlığının teklifi üzerine Hâkimler ve
Savcılar Yüksek Kurulunca yargı çevresi birden çok ili kapsayabilecek şekilde belirlenecek illerde görevle ndirilecek ağır
ceza mahkemelerinde görülür. Bu mahkemel erin başkan ve üyeleri adlî yargı adalet komisyonunca, bu mahkemelerden başka
mahkemelerde veya işlerde görevlendirilemez.
Anayasa Mahkemesi ve Yargıtayın yargılayacağı kişilere ilişkin hükümler ile a skerî ma hkemelerin görevlerine ilişkin
hükümler saklıdır.
Bu Kanun kapsamına giren suçlarla ilgili olarak;
a) Soruşturma, Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunca bu suçların soruşturma ve kovu şturmasında görevlendirilen
Cumhuriyet savcılarınca bizzat yapılır . Bu Cumhuriyet savcıları, Cumhuriyet başsavcılığınca başka mahkemelerde veya
işlerde görevlendirilemez.
b) Türk Ceza Kanununun 302, 309, 311, 312, 313, 314, 315 ve 316 ncı maddelerinde d üzenlenen suçlar hakkında,
görev sırasında veya görevinden dolayı işl enmiş olsa bile Cumhuriyet savcılarınca doğrudan soruşturma yapılır. 1/11/1983
tarihli ve 2937 sayılı Devlet İstihbarat Hi zmetleri ve Milli İstihbarat Teşkilatı Kanununun 26 ncı maddesi hükmü saklıdır.
c) Yürütülen soruşturmalarda hâkim tarafından verilmes i gerekli kararları almak, bu k ararlara karşı yapılan itirazları
incelemek ve sadece bu işlere bakmak üzere yeteri kadar hâkim görevlendirilir.
ç) Ceza Muhakemesi Kanununun 91 inci maddesinin birinci fıkrasındaki yirmidört saat olan gözaltı süresi kırkseki z
saat olarak uygulanır.
d) Soruşturmanın amacı tehlikeye düşebilecek ise yakalanan veya gözaltına alınan veya gözaltı süresi uzatılan kişinin
durumu hakkında Cumhuriyet savcısının emriyle sadece bir yakın ına bilgi verilir.
e) Gözaltındaki şüphelinin müdaf i ile görüşme hakkı, Cumhuriyet savcısının istemi üzer ine, hâkim kararıyla
yirmidört saat süre ile kısıtlanabilir; bu zaman zarfında ifade alınamaz.
f) Kolluk tarafından düzenlenen tutanaklara, ilgili görevlilerin açık kimlikleri yerine sad ece sicil numara ları yazılır.
Kolluk görevlilerinin ifadesine başvurulması gerektiği hallerde çıkar ılan davetiye veya çağrı kâğıdı, kolluk görevlisinin iş
adresine tebliğ edilir. Bu kişilere ait ifade ve duruşma tutanaklarında adres olarak iş yeri adresleri gösterilir.
g) Güvenliğin sağlanması bakımından duruşmanın başka bir yerde yapılmasına karar ver ilebilir.
——————————
(1) 29/6/2006 tarihli ve 5532 sayılı Kanunun 8 ve 9 uncu maddesiyle, 9 uncu maddenin başlığı “Görevli mahkeme” iken metne i şlendiği
şekilde değiştirilm iştir.
(2) 2/7/2012 tarihli ve 6352 sayılı Kanunun 75 inci maddesi ile bu maddenin başlığı “Soruşturma ve kovu şturma usulü” iken metne işlendiği
şekilde değiştirilmiştir.

7218 -1

ğ) Açılan davalara adli tatilde de bakılır.
h) Ceza Muhakemesi Kanununun 1 35 inci maddesinin altıncı fıkrasının (a) bendinin (8) numaralı alt bendindeki, 139
uncu maddesinin yedinci fıkrasının (a) bendinin (2) numaralı alt bendindeki ve 140 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (a)
bendinin (5) numaralı alt bendindeki istisnalar uy gulanmaz.
Türk Ceza Kanununda yer alan;
a) Örgüt faaliyeti çerçevesinde işlenen uyuşturucu ve uyarıcı madde imâl ve ticareti suçu veya suçtan kaynaklanan
malvarlığı değerini aklama suçu,
b) Haksız ekonomik çıkar sağlamak amacıyla kurulmuş bir örgütün faali yeti çerçevesinde cebir ve tehdit uygulanarak
işlenen suçlar,
c) İkinci Kitap Dördüncü Kısmın Dört, Beş, Altı ve Yedinci Bölümünde tanımlanan su çlar (305, 318, 319, 323, 324,
325 ve 332 nci maddeler hariç),
dolayısıyla açılan davalar, birinci fıkra hükmüne göre görevlendirilen mahkemelerde g örülür. Üçüncü fıkranın (d),
(e), (f) ve (h) bentleri hariç olmak üzere, bu madde hükümleri, bu suçlardan dolayı yapılan soruşturma ve kovuşturmalarda da
uygulanır.
Türk Ceza Kanununun 305, 318, 319, 323, 324, 325 ve 332 nci maddeleri hariç olmak üzere, İkinci Kitap Dördüncü
Kısmın Dört, Beş, Altı ve Yedinci Bölümünde tanımlanan suçlarda, Ceza Muhakemesi Kanununda öngörülen tutuklama
süresi iki kat olarak uygulanır. (1)
Çocuklar, bu madde hükümleri uyarınca kurulan mahkeme lerde yargılanamaz; bu ma hkemelere özgü soruşturma ve
kovuşturma hükümleri çocuklar bakımından uygulanmaz.
_______________
(1) Bu fıkra, Anayasa Mahkemesinin 4/7/2013 tarihli ve E:2012/100, K:2013/84 sayılı kararıyla iptal edilmiş olup, Kararın Res mi
Gaze tede yayımlandığı 2/8/2013 tarihinden itibaren bir yıl sonra yürürlüğe gireceği hüküm altına alınmıştır.

7218 -2

7219

Gözetim süresi
Madde 11 – (Mülga: 18/11/1992 – 3842/31 md.)
Tutanak düzenleyenlerin dinlenmeleri
Madde 12 – (Mülga: 29/6/2006 -553 2/17 md.)
Hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilmemesi, seçenek yaptırımlara çevirme ve erteleme yasağı (1)
Madde 13 – (Mülga: 2/7/2012 -6352/105 md.)
Muhbirlerin hüviyetlerinin açıklanmaması
Madde 14 – Bu Kanun kapsamına giren suçlar ve s uçluları ihbar edenlerin hüviyetleri, rızaları olmadıkça veya
ihbarın mahiyeti haklarında suç teşkil etmedikçe açıklanamaz.
Müdafi tayini (2)
Madde 15 – (Değişik: 29/6/2006 -5532/11 md.)
Terörle mücadelede görev alan istihbarat ve kolluk gör evlileri ile bu amaçla görevlendirilmiş diğer personelin, bu
görevlerinin ifasından doğduğu iddia edilen suçlardan dolayı yapılan soruşturma ve kovuşturmalarda müdafi olarak
belirlediği en fazla üç avukatın ücreti ödenir ve bunlara avukatlık ücret tarifesi ne bağlı olmaksızın yapılacak ödemeler, ilgili
kuruluşların bütçelerine konulacak ödenekten karşılanır.
Avukatların ücretlerinin ödenmesine ilişkin esas ve usûller, Millî Savunma ve İçişleri bakanlıklarınca müştereken
çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Cezaların İnfazı
Cezaların infazı ve tutukluların muhafazası
Madde 16 – (Mülga: 29/6/2006 -5532/17 md.)
Koşullu salıverilme (1)
Madde 17 – (Değişik: 29/6/2006 -5532/12 md.)
Bu Kanun kapsamına giren suçlardan mahkûm olanlar hakkında, ko şullu salıverilme ve denetimli serbestlik
tedbirinin uygulanması bakımından 13/12/2004 tarihli ve 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında
Kanunun 107 nci maddesinin dördüncü fıkrası ile 108 inci maddesi hükümleri uygulanır.
Tutuklu vey a hükümlü iken firar veya ayaklanma suçundan mahkûm edilmiş bulunanlar ile disiplin cezası olarak üç
defa hücre hapsi cezası almış olanlar, bu disiplin cezaları kaldırılmış olsa bile şartla salıverilmeden yararlanamazlar.
Bu Kanun kapsamına giren suçlarda n mahkûm olanlar, hükümlerinin kesinleşme tarihinden sonra bu Kanunun
kapsamına giren bir suçu işlemeleri halinde, şartla salıverilmeden yararlanamazlar.
——————————
(1) 29/6/2006 tarihli ve 5532 sayılı Kanunun 10 ve 12 inci maddesiyle 13 üncü maddenin ba şlığı “Erteleme ve paraya çevrilme”, 17 nci
maddenin başlığı "Şartla salıverilme" iken metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir. Daha sonra 26/2/2008 tarihli ve 5739 say ılı
Kanunun 3 üncü maddesiyle 13 üncü maddenin başlığı “Seçenek yaptırımlara çevirme ve erteleme yasağı” iken metne işlendiği şekilde
değiştirilmiştir.
(2) Madde 18/11/1992 tarihli ve 3842 sayılı Kanunla değiştirilmiş ve metne işlenmiştir.

7220

Ölüm cezaları, 14/7/2004 tarihli ve 5218 sayılı Kanunun 1 inci maddesi ile değişik 3/8/2002 tarihli ve 4771 sayılı
Çeşitli Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanunla müebbet ağır hapis cezasına dönüştürülen terör suçluları ile ölüm
cezaları ağırlaştırılmış müebbet ağır hapis cezasına dönüştürülen veya ağırlaştırılmış müebbet ağır hapis cez asına mahkûm
olan terör suçluları koşullu salıverilme hükümlerinden yararlanamaz. Bunlar hakkında ağırlaştırılmış müebbet ağır hapis
cezası ölünceye kadar devam eder.
Ceza ve tutukevi inşaatı
Madde 18 – (Mülga: 29/6/2006 -5532/17 md.)
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Çeşit li Hükümler
Ödüllendirme
Madde 19 – (Değişik: 29/6/2006 -5532/13 md.)
İşlenişine iştirak etmemiş olmak koşuluyla bu Kanun kapsamına giren suç faillerinin yakalanabilmesine yardımcı
olanlara veya yerlerini yahut kimliklerini bildirenlere para ödülü verili r. Ödülün miktar, usûl ve esasları İçişleri Bakanlığınca
çıkarılacak yönetmelikte belirtilir.
Koruma tedbirleri
Madde 20 – (Değişik: 29/6/2006 -5532/14 md.)
Terörle mücadelede görev veren veya bu görevi ifa eden adlî, istihbarî, idarî ve askerî görevlil er, kolluk görevlileri,
Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürü ve Genel Müdür Yardımcıları, terör suçlularının muhafaza edildiği ceza ve
tutukevlerinin savcıları ve müdürleri, Devlet Güvenlik Mahkemelerinde görev yapmış hâkim ve savcılar, Ceza Muhakemesi
Kanunu nun 250 nci maddesiyle yetkili kılınmış ağır ceza mahkemelerinde görev yapan hâkim ve savcılar ile bu
görevlerinden ayrılmış olanlar ve terör örgütlerinin açık hedefi haline gelen veya getirilenler ile suçların aydınlatılmasınd a
yardımcı olanlar hakkında gerekli koruma tedbirleri Devlet tarafından alınır.
Ceza Muhakemesi Kanununun 250 nci maddesi uyarınca Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunca görevlendirilecek
ağır ceza mahkemeleri başkan ve üyeleri ile bu mahkemelerin görev alanına giren suçları soruştu rmakla ve kovuşturmakla
görevli Cumhuriyet savcılarının korunma ve güvenlik talepleri ilgili makam ve mercilerce öncelikle ve ivedilikle yerine
getirilir. Koruma için ihtiyaç duyulan araç ve gereçler Adalet ve İçişleri bakanlıklarınca temin edilir.
Bu kor uma tedbirleri; talep halinde estetik cerrahi yoluyla fizyolojik görünümün değiştirilmesi dahil, nüfus kaydı,
ehliyet, evlenme cüzdanı, diploma ve benzeri belgelerin değiştirilmesi, askerlik işleminin düzenlenmesi, menkul ve
gayrimenkul mal varlıklarıyla i lgili hakları, sosyal güvenlik ve diğer hakların korunması gibi hususlarda düzenleme yapılır.
Korumaya alınmış emekli personelden, meskende korunmaları mutlak surette zorunlu bulunanlar; görev yaptıkları bakanlık
veya kamu kurum ve kuruluşlarına ait konut lardan Maliye Bakanlığınca rayiç kiralar dikkate alınarak tespit olunacak kira
bedeli ile kiralama esaslarına göre yararlandırılır.
Bu tedbirlerin uygulanmasında, İçişleri Bakanlığı ile ilgili diğer kurum ve kuruluşlar gerekli her türlü gizlilik
kuralları na uymak zorundadırlar.

7221

Koruma tedbirleriyle ilgili esas ve usûller Başbakanlıkça çıkarılacak bir yönetmelik ile belirlenir.
Yukarıda sayılanlardan kamu görevlileri, görevlerinden ayrılmış olsalar dahi terör suçluları tarafından kendilerine
veya eş ve çocuklarının canına vuku bulan bir taarruzu savmak için silah kullanmaya yetkilidirler.
Yardım (1)(3)
Malul olanlarla aylığa müstehak dul ve yetimlere yardım
Madde 21 – (…) (2) kamu görevlilerinden yurtiçinde ve yurtdışında görevlerini ifa ederlerken veya sıfatları kalkmış
olsa bile bu görevlerini yapmalarından dolayı terör eylemlerine muhatap olarak yaralanan, engelli hâle gelen , ölen veya
öldürülenler hakkında 2330 sayılı Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanun hükümleri uygulanır. Ayrıca;
a) (Değişik: 28/2/1995 – 4082/6 md.) Malul olanlarla, ölenlerin aylığa müstehak dul ve yetimlerine bağlanacak
aylığın toplam tutarı, bunların görevde olan emsallerinin almakta oldukları aylıklardan; emekli olanların öldürülmeleri
halinde ise,dul ve yetimlerine bağlanacak aylığın toplam tutarı ve Kanuna göre kendisine bağlanabilecek emekli aylığından
az olamaz. Yaşamak için gereken hareketleri yapamayaca k ve başkasının yardım ve desteğine muhtaç olacak derecede malül
olanlar ile ölenlerin dul ve yetimlerine en yüksek devlet memuru aylığı üzerinden, diğerlerine mevcut aylıkları üzerinden, 30
yıl hizmet yapmış gibi emekli ikramiyesi ödenir. Bu bent hükümler ine göre ilgililere fazla olarak yapılan ödemeler, faturası
karşılığı ilgili sosyal güvenlik kuruluşlarınca Hazineden tahsil edilir.
b) Yurtiçinde ve yurtdışında kamu konutlarından yararlanmakta iken malul olanların kendileri, ölenlerin aylığa
müstehak du l ve yetimleri, Kamu Konutları Kanununda gösterilen özel tahsisli konutlarda oturanlar hariç olmak üzere, bir yıl
süreyle kamu konutlarından yararlanmaya devam ederler. Bu süre sonunda kamu konutundan çıkacaklar ile kamu
konutundan yararlanmayanlar ve özel tahsisli konutlarda oturanların istekleri halinde ikametgah olarak kullanacakları
yurtiçindeki taşınmazın kira bedeli on yıl süre ile Devletçe karşılanır. Yurtdışındaki özel tahsisli konutlarda oturanların
yurtdışı kira bedelleri de istekleri halinde bir yıl süre ile Devletçe karşılanır. (Ek cümleler: 4/7/2012 -6353/75 md.) Bütün
hak sahipleri adına bir konut için yapılacak aylık kira yardımının üst limiti ile ödeme usul ve esasları, Aile ve Sosyal
Politikalar Bakanlığı, Millî Savunma Bakanlığı ve İçişleri Bakanlığının görüşü alınmak suretiyle Maliye Bakanlığınca
çıkarılan yönetmelikle belirlenir. Bu Kanun hükümlerine göre aylık alan maluller ile hayatını kaybedenlerin dul ve
yetimlerine yapılan gayrimenkul hibeleri veraset ve intikal vergisinden, devir işle mleri harçlarından ve döner sermaye
ücretlerinden ve bu işlemler nedeniyle düzenlenecek kağıtlar için tahakkuk edecek damga vergisinden müstesnadır. Bu
gayrimenkullerin maliyet bedellerinin tamamı bunları hibe edenler tarafından 31/12/1960 tarihli ve 193 s ayılı Gelir Vergisi
Kanununun 89 uncu maddesi ve 13/6/2006 tarihli ve 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 10 uncu maddesi kapsamında
dönem gelirinden veya kurum kazancından indirilebilir.
——————————
(1) Bu madde başlığı, 13/11/1995 tarih ve 4131 sayılı Kanun'un 1 inci maddesi ile değiştirilmiş ve metne işlenmiştir. (2) Bu arada yer alan "Memur ve” ibaresi, 29/6/2006 tarihli ve 5532 sayılı Kanunun 15 inci maddesiyle madde metninden çıkarı lmıştır.
(3) 25/4/2013 tarihli ve 6462 sayılı Kanunun 1 inci madde siyle, bu maddenin birinci f ıkra sında yer alan “sakatlanan” ibaresi “engelli hâle
gelen” şeklinde değiştirilmiştir.

7222

c) (Mülga: 12/7/2013 -6495/102 md.)
d) (Mülga: 12/7/2013 -6495/102 md.)
e) (Ek: 28/2/1995 – 4082/6 md.; Değişik: 29/6/2006 -5532/15 md.) Malûl olanlar ile ölenlerin dul ve yetimleri,
Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığınca kendilerine verilen tanıtım kartlarını ibraz etmeleri durumunda, kamu kurum
ve kuruluşlarına ait bütün hastanelerde muayene ve tedavi edili rler. Bunların her türlü tedavi giderleri; ilgililerin
herhangi bir kamu kurumu veya kuruluşunda çalışmaları halinde bu kurum veya kuruluşça, emekli, yaşlılık, malûllük
veya dul ve yetim aylığı almaları halinde bağlı bulundukları sosyal güvenlik kurumunca, herhangi bir kuruma tâbi
olarak çalışmamaları, 1/7/1976 tarihli ve 2022 sayılı 65 Yaşını Doldurmuş Muhtaç, Güçsüz ve Kimsesiz Türk
Vatandaşlarına Aylık Bağlanması Hakkında Kanun kapsamında aylık alanlar hariç emekli, yaşlılık, malûllük veya dul
ve yetim a ylığı almamaları durumunda Millî Savunma veya İçişleri Bakanlığınca karşılanır. Malûl olanların eksilen
vücut organları, yurt içi veya yurt dışında en son teknik usûllere göre yapılması mümkün sunileriyle tamamlatılır ve
gerekirse tamir ettirilir veya yeni si yaptırılır.
f) (Ek: 28/2/1995 – 4082/6 md.) Yurtiçinde tedavileri mümkün olmayanlar, yetkili sağlık kuruluşlarının raporlarına
istinaden yurtdışında (…) (1) .
g) (Ek: 28/2/1995 – 4082/6 md.) Yaşamak için gerekli hareketleri yapmaktan aciz olanlar ile kimsesizler, kamu
kurum ve kuruluşlarına ait, bunlar bulunmadığı takdirde özel rehabilitasyon ve bakım merkezleri, yurtlar ve huzurevlerinde
parasız olarak veya masrafları devlet tarafından karşılanmak üzere barındırılır.baktırılır (…) (1) .
h) (Değişik : 4/7/2012 -6353/75 md.) (2) Erba ş ve erlerden veya ge çici veya g önüllü köy korucular ından; ter örle
mücadele g örevi ifa ederken yaralanarak veya engelli hâle gelerek ilgili mevzuat ına g öre malull ük ayl ığı bağlanmas ı
koşullar ının olu ştuğu tespit olunanlar, 2330 say ılı Kanuna g öre ayl ık ba ğlanmas ı hakk ından ve bu f ıkran ın (c), (d) ve (g)
bentlerindeki haklardan, bunlar ın e ş, ana ve babalar ı ile bakmakla y ükümlü olunan ki şi kapsam ına giren çocuklar ı da bu
fıkran ın (d) bendinde d üzenlenen haklardan yararland ırılır. Erba ş ve erlerden veya ge çici veya g önüllü köy korucular ından;
ayn ı sebeplerle hayat ını kaybedenlerin veya bu f ıkra kapsam ında malul olmas ı sebebiyle ayl ık almakta iken hayat ını
kaybedenlerin dul ayl ığına m üstehak e şi, ana ve babalar ı ile yetim ayl ığına m üstehak çocuklar ı 2330 say ılı Kanun
hükümlerine g öre ayl ık ba ğlanmas ı hakk ından ve bu f ıkran ın (c) ve (d) bendindeki haklardan yararland ırılır. Bu f ıkra
kapsam ında er ve erba şlar i çin ba ğlanacak ayl ıklar, bitirmi ş olduklar ı okullar neticesinde hak kaza ndıklar ı unvanlar üzerinden
yürütmüş olduklar ı kamu g örevleri sebebiyle daha y üksek ayl ık ba ğlanmas ına ili şkin haklar ı sakl ı kalmak kayd ıyla; en az
dört y ıllık y üksek öğrenim mezunu olanlar sekizinci derecenin birinci kademesindeki, di ğerleri ise e ğitim durumlar ına
bak ılmaks ızın onuncu derecenin birinci kademesindeki “Memur ” unvanl ı kadrolarda bulunanlar ın emekli kesene ğine esas
ayl ıklar ı üzerinden hesaplanacak vazife malull üğü ayl ığı tutar ından d üşü k olamaz ve bunlar i çin 5434 say ılı Kanunun ek 77
nci ma ddesinin birinci f ıkras ının (c) bendine g öre yap ılacak y ükseltmelerde ayn ı unvan ve derece ba şlang ıç olarak esas al ınır
ve derece y ükselmelerinde kadro şartı aranmaks ızın y üksek öğrenim mezunu gibi i şlem yap ılır.
–––––––––––––
(1) 5510 sayılı Kanunun 17/4/2008 tarihli ve 5754 sayılı Kanunun 64 üncü maddesiyle değişik 106 ncı maddesiyle; (f) bendinde yer alan “ve
tedavi ettirilirler” ile (g) bendinde yer alan "ve tedavileri yaptırılır" ibaresi yürürlükten kaldırılmıştır.
(2) 25/4/2013 tarihli ve 6462 sa yılı Kanunun 1 inci maddesiyle, bu bentte yer alan “sakatlana rak ” ibaresi “engelli hâle gele rek ” şeklinde
değiştirilmiştir.

7222 -1

ı) (Ek: 13/11/1995 – 4131/1 md.; Değişik: 29/6/2006 -5532/15 md.) Terörle mücadeleden dolayı köyleri boşaltılan
üniversite çağındaki öğrencilere ve ölenlerin çocuklarına yüksek öğrenimleri süresince Devletçe karşılıksız burs verilir.
i) (Ek: 4/7/2012 -6353/75 md.) Yedek subay okulu öğrencilerinden, harp okullar ı ile astsubay meslek
yüksekokullar ında veya üniversitelerin fak ülte ve y üksekokullar ında T ürk Silahl ı Kuvvetleri hesab ına öğrenim g örenler veya
kendi hesab ına öğrenim g örmekteyken askeri öğrenci olanlar, Polis Akademisi ile Polis Meslek E ğitim Merkezlerinde veya
üniversitelerin fak ülte ve y üksekokullar ında Emniyet Genel M üdürlüğü hesab ına öğrenim g örenler veya kendi hesab ına
öğrenim g örmekteyken Emniyet Genel M üdürlüğü hesab ına öğrenim g örmeye devam edenler, T ürk Silahl ı Kuvvetleri,
Emniyet Genel M üdürlüğü veya Milli İstihbarat Te şkilat ı hesab ına a çılan okullarda öğrenim g örenler ile T ürk Silahl ı
Kuvvetleri veya Emniyet Genel M üdürlüğü adına öğrenim g örmek üzere temel ve intibak e ğitimine tabi tutulanlardan;
31/5/2006 tarihli ve 5510 say ılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sa ğlık Sigortas ı Kanununun 4 üncü maddesinin birinci f ıkrasının
(c) bendi kapsam ında sigortal ı say ılmam ış olup da bu öğrenimleri veya e ğitimleri nedeniyle bu Kanun kapsam ındaki ter ör
eylemlerinde hedef al ınarak hayat ını kaybedenler ile yaralanan veya engelli hâle gelenlerden ilgili mevzuat ına g öre malull ük
ayl ığı bağlanmas ı koşullar ının olu ştuğu tespit olunanlar ın kendileri, 2330 say ılı Kanuna g öre ayl ık ba ğlanmas ı hakk ından ve
bu f ıkran ın (c), (d) ve (g) bentlerindeki haklardan, bunlar ın e ş, ana ve babalar ı ile bakmakla y ükümlü olunan ki şi kapsam ına
giren çocuklar ı da bu f ıkran ın (d) bendinde d üzenlenen haklardan yararland ırılır. Yukar ıda say ılanlardan ayn ı sebeplerle
hayat ını kaybedenlerin veya bu f ıkra kapsam ında malul olmas ı sebebiyle ayl ık almakta iken hayat ını kaybedenlerin dul
ayl ığına m üstehak e şi, an a ve babalar ı ile yetim ayl ığına m üstehak çocuklar ı 2330 say ılı Kanun h ükümlerine g öre ayl ık
bağlanmas ı hakk ından ve bu f ıkran ın (c) ve (d) bendindeki haklardan yararland ırılır. (1)
j) (Ek: 4/7/2012 -6353/75 md.) Ter ör eyleminin ortaya çıkar ılmas ı, etkilerinin azalt ılmas ı veya bertaraf edilmesinin
sağlanmas ında yard ımc ı ve faydal ı olanlar bu faaliyetlerinden dolay ı hayat ını kaybettikleri, yaraland ıklar ı veya engelli hâle
geldikleri ; ilgili valinin teklifi üzerine Nakdi Tazminat Komisyonu taraf ından k arara ba ğlanan sivillerden Sosyal G üvenlik
Kurumunca ilgili mevzuat ına g öre malull ük ayl ığı bağlanmas ı koşullar ının olu ştuğu tespit olunanlar ın kendileri, 2330 say ılı
Kanuna g öre ayl ık ba ğlanmas ı hakk ından ve bu f ıkran ın (c), (d) ve (g) bentlerindeki haklardan, bunlar ın e ş, ana ve babalar ı
ile bakmakla y ükümlü olunan ki şi kapsam ına giren çocuklar ı da bu f ıkran ın (d) bendinde d üzenlenen haklardan
yararland ırılır. Yukar ıda say ılanlardan ayn ı sebeplerle hayat ını kaybedenlerin veya bu f ıkra kapsam ında malu l olmas ı
sebebiyle ayl ık almakta iken hayat ını kaybedenlerin dul ayl ığına m üstehak e şi, ana ve babalar ı ile yetim ayl ığına m üstehak
çocuklar ı 2330 say ılı Kanun h ükümlerine g öre ayl ık ba ğlanmas ı hakk ından ve bu f ıkran ın (c) ve (d) bendindeki haklardan
yararland ırılır. (2)(3)
–––––––––––––––––
(1) 25/4/2013 tarihli ve 6462 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle, bu bentte yer alan “sakatlananlardan” iba resi “engelli hâle gelenlerden”
şeklinde değiştirilmiştir.
(2) 25/4/2013 tarihli ve 6462 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle, bu bentte yer alan “sakatlandıkları” ibaresi “engelli hâle geldikleri”
şeklinde değiştirilmiştir.
(3) 12/7/2013 tarihli ve 6495 sayılı Kanunun 85 inci maddesiyle, bu bentte yer alan “sivillerden” ibaresind en sonra gelmek üzere “Sosyal
Güvenlik Kurumunca” ibaresi eklenmiştir.

7222 -2

(Ek fıkra : 4/7/2012 -6353/75 md.) Kamu g örevlileri ile birinci f ıkran ın (h) ve (j) bentleri kapsam ına girenlerden
terör olaylar ını önlemek amac ıyla her t ürlü patlay ıcı maddeye ba ğlı olarak meydana gelen olaylar sonucunda ya da her ne
şekilde olursa olsun ter ör olaylar ının önlenmesi, takibi veya etkisiz hale getirilmesi amac ıyla ifa edilen g örevler s ıras ında
veya bu g örevlere gidi ş dönüşler esnas ında meydana gelen kazala r sonucunda yaralanan, engelli hâle gelen , hastalanan veya
hayat ını kaybedenler, birinci f ıkran ın durumlar ına uygun h ükümlerinden yararland ırılır. (1)
(Ek fıkra : 4/7/2012 -6353/75 md.) Birinci f ıkran ın (h), (i) ve (j) bentlerinde belirtilenlerden bu Kanun kapsam ındaki
olaylar sebebiyle yaralananlar, tedavileri sonu çlan ıncaya veya maluliyetleri kesinle şinceye kadar ge çen s üre i çinde 5510
say ılı Kanuna g öre sa ğlanan sa ğlık hizmetlerinden ve di ğer haklardan, ayn ı sebeplerle tedavi g ören malul kamu g örevlilerin e
ilişkin h ükümler çerçevesinde yararland ırılır. Erba ş ve erler i çin T ürk Silahl ı Kuvvetlerine ait sa ğlık kurum ve kurulu şlarında
yap ılan tedaviler hari ç, bu kapsamda yap ılacak giderlerin tamam ı; ilgililerin genel sa ğlık sigortal ısı olup olmad ığına
bak ılmaks ızın Sosyal G üvenlik Kurumu taraf ından kar şılan ır. Ancak, bu ki şilerden 5510 say ılı Kanuna g öre genel sa ğlık
sigortas ı kapsam ında yer almayanlar i çin, Sosyal G üvenlik Kurumunca yap ılmış olan giderler, Sosyal G üvenlik Kurumu
taraf ından; erba ş ve erler i çin ilgisine g öre Mill î Savunma Bakanl ığı, Jandarma Genel Komutanl ığı, Sahil G üvenlik
Komutanl ığı, di ğerleri i çin Maliye Bakanl ığından tahsil olunur.
Kendilerine aylık bağlanan dul ve yetimler;ilgili sosyal güvenlik kurumları mevzuatı gereği aylıklarının kesilmesi
halinde, bu madde ile verilen diğer haklardan da yararlanamazlar.
Terörden zarar gören diğer kişilere yardım
Madde 22 – (Değişik: 13/11/1995 – 4131/2 md.)
Terör eylemlerinden dolayı yararlananların tedavileri Devlet tarafından ya pılır. Zarar gören, can ve mal kaybına
uğrayan vatandaşlara, Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Fonundan öncelikle yardım yapılır. Bu fondan ilk ve orta
öğrenim çağındaki şehit çocuklarının öğrenim masrafları karşılanır. Yardımın kapsam ve ölçüsü, Fo nun mahalli yetkililerince
belirlenecek miktarı aşmamak kaydıyla Fon Kurulunca tespit edilir.

–––––––––––––––––
(1) 25/4/2013 tarihli ve 6462 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle, bu fıkrada yer alan “sakatlanan” ibaresi “engelli hâle gelen” şeklinde
değiştirilmiştir.

7223

Ek Madde 1 – (Ek: 13/11/1995 – 4131/3 md. ; Değişik: 12/7/2013 -6495/86 md. )
10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanununun eki (I), (II), (III) ve (IV) sayılı
cetvellerde yer alan kamu kurum ve kuruluşları, kamu iktisadi teşebbüsleri ve bağlı ortaklıkları, il özel idareleri, belediyeler
ve bağlı kuruluşları, özel kanunla kurulan diğer her türlü kamu kurum ve kuruluşları; 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa
tabi memur kadroları ile sözleşmeli per sonel pozisyonlarının ve sürekli işçi kadrolarının %2’sini aşağıdaki hükümlerde
belirtilen hak sahiplerinin istihdamı için ayırmak ve bu madde hükümleri çerçevesinde İçişleri Bakanlığınca hak sahibi
olduğu belirlenerek Devlet Personel Başkanlığına bildiril en ve Başkanlıkça atama teklifi yapılanları atamak zorundadır.
Kamu kurum ve kuruluşlarının kadrolarına, ilgili mali yılda 190 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin ek 7 nci maddesi
kapsamında yapabilecekleri toplam atama sayılarının ne kadarını bu madde kaps amında yapılacak atamalar için ayıracağı ve
buna ilişkin diğer hususlar Başbakan onayı ile belirlenir.
Bu madde kapsamında hak sahipliği sonucunu doğuran durumlar aşağıda belirtilmiştir:
a) 5434 sayılı Kanunun mülga 64 üncü maddesi, 5510 sayılı Kanunun 47 nci maddesinin sekizinci fıkrası, bu
Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (j) bendi kapsamına girenler hariç olmak üzere 3/11/1980 tarihli ve 2330 sayılı
Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanuna göre veya 2330 sayılı Kanun hükümleri uygu lanarak aylık
bağlanmasını gerektiren kanunlara göre harp veya vazife malulü sayılanlar,
b) 5434 sayılı Kanunun mülga 45 inci maddesi ile 5510 sayılı Kanunun 47 nci maddesinin birinci fıkrasında belirtilen
haller kapsamında vazife malulü sayılan; Türk Sila hlı Kuvvetleri, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik
Komutanlığının erbaş ve erler dahil askeri personeli ile Emniyet Teşkilatından Emniyet Hizmetleri Sınıfına mensup
personeli,
c) (b) bendi kapsamına girenler hariç olmak üzere 5434 sayılı Kanunun mülga 45 inci maddesi ile 5510 sayılı
Kanunun 47 nci maddesinin birinci fıkrası kapsamında olanlardan vazife malulü sayılanlar,
ç) 21 inci maddenin birinci fıkrasının (j) bendi kapsamında vazife malulü sayılanlar, 17/7/2004 tarihli ve 5233 sayılı
Terör ve Terörle Mücadeleden Doğan Zararların Karşılanması Hakkında Kanunun ek 1 inci maddesi kapsamında aylık
bağlananlardan terör eylemleri nedeniyle hayatını kaybetmiş veya engelli hale gelmiş olanlar ile Makina ve Kimya Endüstrisi
Kurumuna ait fabrika, işletme, müessese veya bağlı ortaklıklarda görevli olanlardan patlayıcı maddelerin üretimi,
incelenmesi, muhafazası, nakli, imha edilmesi ve zararsız hale getirilmesi sırasında oluşacak patlamalardan dolayı hayatını
kaybedenler.
İstihdam hakkından;
a) İkinci fıkra nın (a) ve (b) bentleri kapsamında hayatını kaybedenlerin eş veya çocuklarından birisi ile ana, baba
veya kardeşlerinden birisi olmak üzere toplam iki kişi; ana, baba ve kardeşi yoksa eş veya çocuklarından toplam iki kişi; eş
veya çocuğu yoksa ana veya bab ası ile kardeşlerinden birisi olmak üzere toplam iki kişi, ana veya babanın bu hakkı
kullanmaması durumunda ise bir diğer kardeşi olmak üzere toplam iki kişi,
b) İkinci fıkranın (a) ve (b) bentlerinde sayılan malullerin kendileri veya eş veya çocuklarında n birisi, eşi veya
çocuğu yoksa kendisi veya kardeşlerinden birisi olmak üzere toplam bir kişi,

7224

c) İkinci fıkranın (c) bendine göre malul sayılanların kendileri veya eş ve çocuklarından birisi, eşi veya çocuğu yoksa
kendileri veya kardeşlerinden b irisi; hayatını kaybedenlerin ise eş veya çocuklarından birisi, eşi veya çocuğu yoksa
kardeşlerinden birisi olmak üzere toplam bir kişi,
ç) İkinci fıkranın (ç) bendine göre engelli hale gelenlerin kendileri veya eş ve çocuklarından birisi, eşi veya çocuğu
yoksa kendileri veya kardeşlerinden birisi; hayatını kaybedenlerin ise eş ve çocuklarından birisi, eşi veya çocuğu yoksa
kardeşlerinden birisi olmak üzere toplam bir kişi,
yararlanır.
Bu madde kapsamında atanacakların, atamalarının yapılacağı kadro veya pozisyonlar için sınavlara ilişkin hükümler
hariç olmak üzere ilgili mevzuatında öngörülen nitelik ve şartları taşımaları zorunludur.
Bir başkasının bakımına muhtaç olacak derecede engelli olanlar, birinci fıkrada sayılan kurumlarda görev yapanlar,
istih dam hakkını sağlayan olayın meydana geldiği tarihten sonra söz konusu kurum ve kuruluşlarında görev yapmakta iken
bu görevinden ayrılmış olanlar ile kırk beş yaşını bitirmiş olanlar istihdam hakkından faydalanamazlar ve bu durumda olanlar
yukarıdaki fıkral arın uygulanmasında dikkate alınmaz.
Hak sahiplerinden ilköğretim, ortaokul, ilkokul mezunu olanların hizmetli unvanlı kadrolara; ortaöğretim ve
yükseköğretim mezunu olanların ise memur unvanlı kadrolara atama teklifleri Devlet Personel Başkanlığınca yapıl ır.
Sözleşmeli personel pozisyonları ve işçi kadrolarına yapılacak atama tekliflerinde ise hak sahiplerinin bu fıkra uyarınca
öğrenim durumları itibarıyla atanabilecekleri kadro unvanları dikkate alınarak Devlet Personel Başkanlığınca belirlenen aynı
veya eşdeğer unvanlı pozisyon ve kadrolar esas alınır.
Kamu kurum ve kuruluşları bu madde kapsamında atama yapılması amacıyla ayırdıkları %2 oranındaki kadro ve
pozisyonların unvan ve sayısını her yılın şubat ve ağustos aylarının son gününe kadar Devlet Person el Başkanlığına
bildirirler.
Bu madde kapsamında başvuranlardan hak sahibi olanlar İçişleri Bakanlığınca tespit edilerek, liste hâlinde her yılın
mart ve eylül aylarının son gününe kadar Devlet Personel Başkanlığına bildirilir. Bildirilenlerin atama teklifleri, kamu kurum
ve kuruluşlarının söz konusu münhal kadro ve pozisyonlarına Devlet Personel Başkanlığınca kırk beş gün içinde yapılır.
Kamu kurum ve kuruluşlarınca atama yapılabilecek k adro ve pozisyonların bildirilmemesi veya unvan bazında ihtiyacın
karşılanamaması durumunda Devlet Personel Başkanlığınca kapsamdaki kamu kurum ve kuruluşlarının münhal kadro ve
pozisyonlarına resen atama teklifi yapılır. Atama işlemlerinin, atama teklifin in kamu kurum ve kuruluşuna intikalinden
itibaren otuz gün içinde yapılması zorunludur. Atama emri ilgili kamu kurum ve kuruluşu tarafından 7201 sayılı Tebligat
Kanunu hükümlerine göre ilgililere tebliğ edilir. İlgililerin işe başlama sürelerine ve işe baş lamama hâlinde yapılacak
işlemlere ilişkin olarak 657 sayılı Kanunun 62 nci ve 63 üncü maddeleri hükümleri uygulanır. Atama onayı alınmasına
rağmen görevine başlamayanlar ile başladıktan sonra herhangi bir sebeple görevden ayrılanlar bu madde kapsamında ye niden
istihdam edilemezler. Kamu kurum ve kuruluşları atama ve göreve başlatma işlemlerinin sonucunu, işlemlerin
tamamlanmasını takip eden on beş gün içinde Devlet Personel Başkanlığına bildirirler.

7224 -1

Bu maddenin uygulanmasında takip edilecek usul ve esaslar ile diğer hususlar; Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, Çalışma ve
Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Maliye Bakanlığı ve Millî Savunma Bakanlığı ile Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığının görüşleri alı nmak
suretiyle, bu maddenin yürürlüğe girdiği tari hten itibaren dört ay içinde Devlet Personel Başkanlığı ile İçişleri Bakanlığınca müştereken
hazırlanan ve Bakanlar Kurulunca yürürlüğe konulan yönetmelikle belirlenir.
Ek Madde 2 – (Ek : 29/8/1996 – 4178/3 md.; İptal: 6/1/1999 tarih ve E.: 1996/68, K.: 1999/1 sayılı Kararı ile; Yeniden
düzenleme: 29/6/2006 -5532/16 md.)
Terör örgütlerine karşı icra edilecek operasyonlarda "teslim ol" emrine itaat edilmemesi veya silah kullanmaya teşebbüs edilm esi
halinde kolluk görevlileri, tehlikeyi etkisiz kılabilecek ölçü ve orantıda, doğrudan ve duraksamadan hedefe karşı silah kullanmaya
yetkilidirler.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Geçici Hükümler
Geçici Madde 1 – 8/4/1991 tarihine kadar işlenen suçlar sebebiyle;
a) Verilen ölüm cezaları yerine getirilmez. Bu durumda olanlar 647 sayılı Cezaların İnfazı Hakkında Kanunun 19 uncu maddesi
hükmüne göre çekmeleri gereken cezalarının on yılını,
b) Müebbet ağır hapis cezasına hükümlü olanlar çekmeleri gereken cezalarının sekiz yılını,
c) Diğer şahsi hürriyeti bağlayıcı cezaya mahküm edilmiş olanlar hükümlülük süresinin beşte birini,
Çektikleri takdirde iyi halli olup olmadıklarına bakılmaksızın ve talepleri olmaksızın şartla salıverilirler.
Bu sürelerin tayininde hükümlünün tutuklu kaldığı süreler de hesaba katılır.
Bu hükümlüler hakkında 647 sayılı Cezaların İnfazı Hakkında Kanunun Ek 2 nci maddesindeki indirim hükümleri uygulanmaz.
Geçici Madde 2 – 8/4/1991 tarihine kadar işlenen suçlar sebebiyle tutuklu olan sanıklardan;
a) Hazırlık tahkikatında, iddianameye esas olan suçun vasfına,
b) Son tahkikatta, iddianamede beyan olunan suça veya değişen suç vasfına,
Göre Kanunda belirtilen cezanın asgari haddi esas alınmak suretiyle geçici 1 inci maddede belirtilen süreler kadar tutuklu ka ldıkları
anlaşılanlar, Kanunun yürürlüğe girmesinden itibaren otuz gün içerisinde,
1. Hakkında kamu davası açılmamış tutuklu sanıklar savcılıklarca,
2. Hakkında kamu davası açılmış tutuklu sanıklar ilgili mahkemelerce,
3. Dosyaları Yargıtayda veya Asker i Yargıtayda bulunanlar ilgili dairesince veya Başsavcılıklarınca,
Salıverilirler.
Haklarında kamu davası açılacaklar ile daha önce kamu davası açılmış olan sanıkların yargılamaları yapılır. (…) (1) Yapılan
yargılama sonunda mahkümiyete ilişkin hükmü n ke sinleşmesini müteakip haklarında Kanunun Geçici 1 inci maddesinde belirtilen şartla
salıverilme hükümleri uygulanır.

______________________
(1) Bu maddenin ikinci fıkrasındaki "Duruşmalara gelmeyen sanıkların savcı veya hakim huzurunda alınmış mevcut beyanları ile
yetinilir." hükmü Ana. Mah.'nin 31/3/1992 tarih ve E.:1991/18, K.:1992/20 sayılı kararı ile iptal edilmiş olup, iptal hükmü, sözkonusu
kararın yayımı tarihi olan 27 Ocak 1993 tarihinden başlayarak altı ay sonra yürürlüğe girmiştir.

722 5

Geçici Madde 3 – Bu Kanunun yayımı tarihinden sonra, Geçici 1 inci madde hükümlerinden istifade edecek olanlar,
cezaevinin disiplinini bozucu hareketlerinden dolayı disiplin cezası aldıkları takdirde, Ceza İnfaz Kurumları ile
Tevkifevlerinin Yönetimine ve Cezaların İnfazına Dair Tüzük hükümlerine göre disiplin cezaları kaldırılmadığı sürece,
Geçici 1 inci madde hükümlerinden istifade edemezler.
Geçici Madde 4 – 8/4/1991 tarihine kadar;
a) (İptal: Ana. Mah.nin 19/7/1991 tarih ve E: 1991/15, K: 1991/2 2 sayılı Kararı ile)
b) (İptal: Ana.Mah.nin 19/7/1991 tarih ve E: 1991/15, K : 1991/22, 8/10/1991 tarih ve E: 1991/34, K: 1991/34 ve
31/3/1992 tarih ve E.:1991/18, K.:1992/20 sayılı kararları ile)
c) Türk Ceza Kanununun ikinci kitabının "Devlet İdaresi A leyhinde İşlenen Cürümler" başlıklı üçüncü babında yer
alan hükümlere aykırı hareket edenler ile Bankalar Kanununa aykırı hareketle bankalardan haksız ve usulsüz para alanlar,
1918 sayılı Kaçakçılığın Men ve Takibi Hakkında Kanun hükümlerine muhalefet eder ek menfaat temin edenler;
usulsüz,yolsuz ve gerçek dışı işlemlerle ihracat, ithalat ve yatırım teşvikleri suretiyle vergi iadesi, prim, kredi, faiz far kı ve
benzeri adlarla kamu kaynaklarından haksız menfaat temin edenler, yukarıda belirtildiği şekilde hak sız, usulsüz ve yolsuz
olarak sağladıkları menfaat karşılıkları ve bunların fer'ilerini zamanaşımına bakılmaksızın ödemedikleri takdirde,
d) Askeri Ceza Kanununun 55, 56, 57, 58 ve 59 uncu maddelerine giren suçları işleyenler,
Hakkında bu Kanunun Geçic i 1 inci maddesi hükümleri uygulanmaz. Ancak, bu maddede sayılan suçlar dolayısı ile
verilen ölüm cezaları yerine getirilmez. Bu hükümlüler hakkında;
Ölüm cezasına hüküm giyenler 20 yıllarını; müebbet ağır hapis cezasına hükümlüler 15 yıllarını; diğe r şahsi
hürriyeti bağlayıcı cezalara mahküm edilmiş olanlar hükümlülük süresinin 1/3 ünü; çektikleri takdirde iyi halli olup
olmadıklarına bakılmaksızın ve talepleri olmaksızın şartla salıverilirler.
Bu sürelerin tayininde hükümlünün tutuklu kaldığı sürel er de, hesaba katılır.
Bu hükümlüler hakkında 647 sayılı Cezaların İnfazı Hakkında Kanunun Ek 2 nci maddesindeki indirim hükümleri
uygulanmaz.

Geçici 2 nci madde (son fıkrasındaki Geçici 1 inci maddeye yapılan atıf hükmü hariç) ve Geçici 3 üncü madde
hükümleri, bu hükümlüler hakkında da uygulanır. (1)
Geçici Madde 5 – 403 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanununun 25 inci maddesinin (g) bendi gereğince Türk vatandaşlığı
kaybettirilenlerin bu Kanunun geçici maddeler hükümlerinden istifade edebilmeleri için bu Ka nunun yürürlüğe girdiği
tarihten itibaren iki yıl içinde yurda girişlerinde herhangi bir şart aranmaz ve hudut kapılarından girişleri engellenemez.
Geçici Madde 6 – Özel infaz kurumu binaları inşa edilinceye kadar terör suçundan tutuklu veya hükümlü ola nlar
diğer infaz kurumlarında muhafaza edilir.
Geçici Madde 7 – Bu Kanunun 17 nci maddesi hükmü, bu Kanunun yürürlüğe girmesinden sonra bu Kanun
kapsamına giren suçları işleyenler hakkında uygulanır.
——————————
(1) Bu maddedeki "…son fıkrasındaki Geçic i 1 inci maddeye yapılan atıf hükmü hariç…" ibaresi Ana.Mah.'nin 31/3/1992 tarih ve
E.:1991/18, K.1992/20 sayılı Kararı ile iptal edilmiş olup, sözkonusu Karar Resmi Gazete'de yayımlandığı 27/1/1993 tarihinden
başlayarak 6 ay sonra yürürlüğe gir miştir.

7226

Geçici Madde 8 – Bu Kanunun 21 inci maddesi, 1/1/1968 tarihinden itibaren bu madde şümulüne girenleri de
kapsayacak şekilde yayımı tarihini takip eden aybaşından geçerli olarak uygulanır.
Geçici Madde 9 – (İptal: Ana.Mah.'nin 31/3/1992 ta rih ve E.: 1991/18, K.: 1992/20 sayılı Kararı ile.) (1)
Geçici Madde 10 – (Ek: 15/7/2003 – 4928/21 md.)
Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce, bu Kanunla yürürlükten kaldırılan 3713 sayılı Kanunun 8 inci maddesi
kapsamına giren suçlardan dolayı;
1. – Yürütülen hazırlık soruşturmalarında Cumhuriyet savcılıklarınca takipsizlik kararı verilir.
2.- a) Haklarında kamu davası açılmamış tutuklu sanıklar Cumhuriyet savcılıklarınca,
b) Haklarında kamu davası açılmış tutuklu sanıklar ilgili mahkemelerce,
Salıverilirler.
3.- a) Henüz Yargıtaya gönderilmemiş veya Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığında bulunan dosyalar hakkında hükmü
veren mahkemece,
b) Yargıtayda bulunan dosyalar ilgili ceza dairesince,
c) Cezaları infaz edilmekte olan hükümlülerin dosyalar ı hükmü veren mahkemece,
Acele işlerden sayılmak ve Türk Ceza Kanununun 2 nci maddesi dikkate alınmak suretiyle karara bağlanır.
Geçici Madde 11 – (Ek: 4/7/2012 -6353/77 md.)
Bu maddenin y ürürlük tarihinden önce bu maddeyi d üzenleyen Kanun ile 21 inci madd eye eklenen haller sebebiyle
bu maddenin y ürürlüğe girdi ği tarihten önce malul olanlar ın kendileri, hayat ını kaybedenlerin ise dul ve yetimleri,
müracaatlar ı üzerine bu Kanunun durumlar ına uygun h ükümlerinden bu maddenin y ürürlük tarihinden itibaren
yararl and ırılırlar. An ılan maddenin birinci f ıkras ının (h) bendi kapsam ına giren er ve erba şlar y önünden ayl ıklar ın yeniden
belirlenmesinde m üracaat şartı aranmaz.
21 inci madde kapsam ına girenlerden, daha önce her ne şekilde olursa olsun devam eden yarg ı süreçleri ve icrai
takibatlardan feragat edenler, ilgili kuruma ba şvurmalar ı durumunda bu maddenin y ürürlüğe girdi ği tarihi takip eden ay
başından itibaren 21 inci madde ile sa ğlanan durumlar ına uygun haklardan yararland ırılır. Davalardan feragat edilmesi
halind e mahkemelerce ilgili kurum lehine h ükmedilecek vekalet ücretleri ilgili kurumca tahsil edilmez.
Bu madde esas al ınarak geriye d önük herhangi bir ayl ık, ayl ık fark ı, tazminat, tazminat fark ı ile ikramiye ve ikramiye
fark ı ödenmez ve geriye d önük hak talep edilemez.
Geçici Madde 12 – (Ek: 4/7/2012 -6353/78 md.)
Bu maddeyi d üzenleyen Kanunla de ğiştirilen ek 1 inci maddede belirtilen haller sebebiyle bu maddenin y ürürlük tarihinden
önce malul olanlar ın kendileri, hayat ını kaybedenlerin ise hak sahibi yak ınlar ı ek 1 inci maddedeki usul ve esaslar
çerçevesinde an ılan maddeyle getirilen haklardan yararlan ır.
___________________
(1) Sözkonusu Anayasa Mahkemesi kararı Resmi Gazete'de yayımlandığı 27/1/1993 tarihinden başlayarak 6 ay sonra yürürlüğe girmişti r.

7226 -1

Geçici Madde 1 3- (Ek: 12/7/2013 -6495/87 md.)
Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce ek 1 inci madde kapsamında istihdam hakkı bulunanlardan kırk beş
yaşını doldurduğu için istihdam hakkından yararlanamayacak olanlar, söz konusu maddede öngörülen yönetmeliğin
yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altı ay içinde İçişleri Bakanlığına müracaat etm eleri şartıyla bir defaya mahsus olmak üzere
mezkûr maddede belirtilen istihdam hakkı sınırlamaları çerçevesinde yararlandırılır.
Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte ek 1 inci madde kapsamına girenler ile bu madd enin birinci fıkrasında
belirtilenlerden İ çişleri Bakanlığınca hak sahibi olduğu tespit edilenlerin atama teklifleri Devlet Personel Başkanlığınca 2015
yılı sonuna kadar kura usulü ile yapılır. Hak sahiplerinin atama teklifleri; ek 1 inci madde kapsamına giren kurum ve
kuruluşların dolu kadro ve p ozisyon sayısının, kurumların toplam dolu kadro ve pozisyon sayısına oranı esas alınmak
suretiyle hak sahiplerinin kamu kurum ve kuruluşlarına dengeli dağılımı gözetilerek Devlet Pe rsonel Başkanlığınca kura
usulü ile gerçekleştirilir. Hak sahiplerinin atam asının yapılacağı kadro veya pozisyonun belirlenmesinde ek 1 inci maddede
öngörülen usul uygulanır. Bu madde kaps amında yapılacak işlemlere ilişkin usul ve esaslar, ek 1 inci maddede öngörülen
yönetmelikte düzenlenir. Kura sonucu yapılacak atamalarda atama teklifleri ile birlikte atama teklifi yapılan kamu kurum ve
kuruluşlarına diğer kanunlardaki hükümlere bakılmaksızın ve başka bir işleme gerek kalmaksızın kadro ve pozisyonlar ihdas,
tahsis ve vize edilmiş sayılır. Bu kadro ve pozi syonlar mevzuatı uyarınc a düzenlenen ilgili cetvel ve bölümlere eklenmiş
sayılır. Bu şekilde ihdas edilen kadro ve pozisyonlar herhangi bir şekilde boşalması hâlinde başka bir işleme gerek
kalmaksızın iptal edilmiş sayılır.
Bu madde uyarınca yapılan atamalar, ek 1 inci maddede be lirtilen hak sahiplerinin ata nması için ayrılması gereken
%2 oranındaki kadro ve pozisyon sayılarının hesabında dikkate alı nmaz.
Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce ek 1 inci maddeye göre yapılan başvurular başvuru tarihindeki mevzuat
hükümlerine göre sonuçlandırılır.
Bu madde ile ek 1 inci madde kapsamında 31/12/2015 tarihine kadar yapılacak atamalar, yılı merkezi yönetim bütçe
kanunlarında yer alan kısıtlamalara tabi tutulmaz.
Yürürlükten kaldırılan hükümler
Madde 23 – a) 2 sayılı Hıyaneti Vataniye Kanunu,
b) 6187 sayılı Vicdan ve Toplanma Hürriyetlerinin Korunması Hakkında Kanun,
c) 765 sayılı Türk Ceza Kanununun 140, 141, 142 ve 163 üncü maddeleri,
d) 2908 sayılı Dernekler Kanununun 5 inci maddesinin 7 ve 8 numaralı bentleri ile 6 ncı maddesinin 2 numaralı
bendi,
e) 2932 sayılı "Türkçeden Başka Dillerle Yapılacak Yayınlar Hakkında Kanun",
Yürürlükten kaldırılmıştır.
Yürürlük
Madde 24 – Bu Kanu n yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
Madde 25 – Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

7226 -2

12/4/1991 TARİHLİ VE 3713 SAYILI KANUNA İŞLENEMEYEN HÜKÜMLER:
1) 27/10/1995 tarih ve 4126 sayılı Kanunun Geçici Maddesi:
Geçici Madde – 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununun 8 inci maddesi uyarınca ma hkum edilenlerin dosyaları bu
Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir ay içinde hükmü veren mahkemece ele alınarak, bu Kanunun 1 inci
maddesiyle 3713 sayılı Kanunun 8 inci madd esinde yapılan değişiklik sebebiyle mahkumiyet sürelerinin yeniden
belirlenmesine ve 13.7.1965 tarihli ve 647 sayılı Kanunun 4 üncü ve 6 ncı maddelerinden yararlanma durumları hakkında
gerekli karar verilir.

7227 -7231

3713 SAYILI KANUNA EK VE DEĞİŞİKLİK GETİREN MEVZUATIN
YÜRÜRLÜĞE GİRİŞ TARİHİNİ GÖSTERİR LİSTE

Kanun Yürürlüğe
No. Farklı tarihte yürürlüğe giren maddeler giriş tarihi
________ ___________________________________________________ __________
3871 – 20/3/1993
3842 – 1/12/1992
4082 – 8/3/1995
4126 – 30/10/1995
4131 2 nci maddesi 12/4/1991
tarihinde
Diğerleri 16/11/1995
4178 – 4/9/1996
4211 – 19/11/1996
4404 – 10/7/1999
4666 – 5/5/2001
4744 – 19/2/2002
4928 – 19/7/2003
4963 – 7/8/2003

72 32

3713 SAYILI KANUNA EK VE DEĞİŞİKLİK GETİREN
MEVZUATIN VEYA ANAYASA MAHKEMESİ TARAFINDAN İPTAL
EDİLEN HÜKÜMLERİN YÜRÜRLÜĞE GİRİŞ TARİHİNİ
GÖSTERİR LİSTE

Değiştiren
Kanunun/ İptal
Eden Anayasa
Ma hkemesinin
Kararının
Numarası

3713 sayılı Kanunun değişen veya iptal edilen maddeleri

Yürürlüğe Giriş Tarihi
5218 17 21/7/2004
5460 21 28/2/2006
5532 1, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 8/A, 8/B, 9, 10, 12, 13, 15, 16, 17, 18, 19, 20,
21 ve Ek Madde 2
18/7/2006
5673 Ek Madde 1 2/6/2007
5739 13 1/3/2008
5763 Ek Madde 1 26/5/2008
(5754 sayılı
Kanun ile
değ işik) 5510
21

1/10/2008
6008 5, 9, 13 25/7/2010
6352 2, 6, 9,10, 13 5/7/2012
6353 21, Ek Madde 1, Geçici Madde 11, 12 12/7/2012
6415 8 16/2/2013
6459 6, 7 30/4/2013
6462 21 3/5/2013
6495 21, Ek Madde 1, Geçici Madde 13 2/8/2013
Anayasa
Ma hkemesinin
4/7/2013 tarihli
ve E:2012/100,
K:2013/84
sayılı kararı
10’ uncu maddenin 5’ inci fıkrası

2/8/2014