Constitution

For optimal readability, we highly recommend downloading the document PDF, which you can do below.

Document Information:


Хуу ль зүйн акт Нэмэ лт өөр члөлт Хавсралт Дээд шүүхийн т айлбар Жагсаалтр уу Буцах
Үндсэн нүүр > Монг ол У лсын хуу ль > МОНГОЛ У ЛСЫН ҮНДС ЭН ХУУЛЬ
ДЭЛГЭРЭНГҮЙ ХАЙХ

МОНГОЛ У ЛСЫН ҮНДС ЭН ХУУЛЬ
1992 оны 1 дүгээр сарын 13-ны өдөр

Улаанб аатар х от

Монг олын ар д түмэн бид:
-улсынхаа т усгаар т огтнол, бүр эн эрхт байдлыг бататган б эхжүүлж,
Хайх
Create PDF in your applications with the Pdfcrowd HTML to PDF API PDFCROWD 

Хэвлэх
Хэв лэх
Хэв лэх
-хүний эр х, эрх чөлөө, шу дарга ёс, үндэ снийхээ эв нэг длийг эрхэмлэн дээ дэлж,
-төр т ёс, түүх, соёлынх оо уламжлалыг нандигнан өв лөж,
-хүн төрөлхтөний соёл иргэншлийн о лолтыг хүндэ тгэн үзэж,
-эх орондоо хүмүүнлэг , иргэний ардчилсан нийгэ м цогцлуулан хөгжүүлэ хийг эрхэм з орилг о болгоно. Үүний учир Монг ол У лсын Үнд сэн хуулийг даяар о лноо зарлан
тунхаг лаж байна.
НЭГДҮГЭЭР БҮЛЭГ
МОНГ ОЛ У ЛСЫН БҮРЭН ЭР ХТ БАЙДА Л
Нэгдүгээр зүйл.
1.М онгол У лс бо л тусг аар т огтнос он, бүрэн эр хт, Бүг д найрамдах у лс мөн.
2.Ардчилсан ёс, шу дарга ёс, эр х чөлөө, тэгш б айдал, үндэсний эв нэг длийг хангах, хуу ль дээдлэ х нь төрийн үйл ажиллаг ааны үндсэн зарчим мөн.
Хоёр дугаар зүйл.
1.М онгол У лс төрийн б айгууламжийн хувьд нэг дмэл байна.
2.М онгол У лсын нут аг дэвсгэр зөвхөн засаг захирг ааны нэгжид хуваагдана.
Гу равд угаар зүйл.
1.Монгол Улсад засгийн бүх эрх ар д түмний мэдэлд байна. Монг олын ард түмэн төрийн үйл хэрэгт шууд оро лцож, мөн сонг ож байгуу лсан төрийн эрх барих
төлөөлөгчдийн б айгууллагаараа у ламжлан энэ хүү эрхээ эдэлнэ.
2.Төрийн эр х мэдлийг хуу ль бусаар ав ах, авахаар зав дахыг х ориглоно.
Дөрөвдүгээр зүйл.
1.М онгол У лсын нут аг дэвсгэрийн бүрэн бүтэн б айдал, улсын хил х алдашгүй дар хан б айна.
2.Монгол У лсын хилийг хуу лиар бата тг ана.
3.Х ууль г аргахгүйгээр г адаадын цэргийн хүчнийг М онгол У лсын нут аг дэвсгэр т байр луулах, дамжин өнгөрүүлэ хээр улсын хил нэв трүүлэхийг хориглоно.
Create PDF in your applications with the Pdfcrowd HTML to PDF API PDFCROWD

Хэвлэх
Хэв лэх
Хэв лэх
Тавд угаар зүйл.
1.Монгол У лс д элхийн э дийн засгийн хөгжлийн түгээмэ л хандлаг а, өөрийн орны өвөрмөц онцл огт нийцсэн о лон хэвшил бүхий э дийн засагтай байна.
2.Төр нь нийтийн бо лон хувийн өмчийн алив аа хэлбэрийг хүлээн зөвшөөр ч, өмчлөгчийн эрхийг хуулиар хамгаална.
3.Өмчлөгчийн эр хийг гагцхүү хуу льд заасан үнд эслэлээр хязг аарлаж бо лно.
4.Төр нь үнд эсний эдийн засгийн аюу лгүй байдал, аж ахуйн бүх хэвшлийн бо лон хүн амын нийгмийн хөгжлийг х ангах з орилг од нийцүүлэн э дийн засгийг з охицуу лна.
5.Мал сүрэг бо л үндэсний б аялаг мөн бөгөөд төрийн х амгаалалт ад байна.
Зургад угаар зүйл.
1.Монгол У лсад г азар, түүний хэв лий, ой, ус, амьтан, у ргамал бо лон б айгалийн б усад б аялаг г агцхүү ар д түмний мэ дэл, төрийн х амгаалалт ад байна.
2.Монгол У лсын иргэ дэд өмчлүүлснээс б усад г азар, түүнчлэн г азрын хэв лий, түүний б аялаг, ой, у сны нөөц, ан амь тан төрийн нийтийн өмч мөн.
Байг алийн баялгийг ашиглах төрийн бодл ого нь ур т хуг ацааны хөгжлийн бодл огод ту лгуу рлаж, одоо ба ирээ дүй үеийн иргэн бүрд эрүүл, аюулгүй орчинд амьдрах
эрхийг нь б аталг ааж уулах, г азрын хэв лийн баялгийн үр өгөөжийг Үнд эсний баялгийн санд төв лөрүүлж тэгш, шу дарга хүр тээхэд чиг лэнэ.
Иргэн эрүүл, аюу лгүй орчинд амьдрах эр хийнхээ хүрээнд г азрын хэв лийн баялгийг ашиг ласнаар байгаль ор чинд үзүүлэ х нөлөөллийн т алаар мэдэх эр хтэй.
Стра тегийн ач хо лбог дол бүхий ашигт малтма лын ордыг ашиг лахдаа байг алийн баялаг ард түмний мэдэлд байх зарчимд нийцүүлэн түүний үр өгөөжийн дийлэнх нь
ард түмэнд ног дож б айх эр х зүйн үндсийг хуу лиар тогтооно.
/Энэ х эсгийг 2019 оны 1 1 дүгээр сарын 14-ний өдөр баталсан Монг ол У лсын Үндсэн хуу льд оруулсан нэм элт , өөр члөлтөөр өөрчлөн найр уулсан./
3.Бэ лчээр, нийтийн эд элб эрийн ба улсын ту сг ай хэрэгцээнийхээс бусад га зрыг зөвхөн Монг ол Улсын иргэнд өмчлүүлж болно. Энэ нь га зрын хэвлийг өмчлөхөд
хамаарахгүй. Иргэд хувийн өмчийнхөө га зрыг худалдах, арилжих, бэлэг лэх, барьцаалах зэргээр гадаадын иргэн, харьяалалгүй хүний өмчлөлд шилжүүлэ х, түүнчлэн төрийн
эрх бүхий б айгууллагын зөвшөөрөлгүйгээр б усдад э зэмшүүлэ х, ашиглуулахыг х ориглоно.
4.Төр га зры н эзэнд га зар тай нь хо лбог дсон үүрэг хүлээлгэх, улсын ту сг ай хэрэгцээг үндэслэн нөхөх олг ов ор тойг оор га зрыг со лих буюу эргүүлэн авах, уг га зрыг хүн
амын эрүүл мэнд, б айгаль х амгаалал, үнд эсний аюулгүй байдлын ашиг с онирхо лд х аршаар ашиг лавал ху раан ав ч болно.
5.Төрөөс г адаадын иргэн, хуу лийн этгээд, харьяалалгүй хүнд г азрыг төлбөр, хуг ацаатайг аар бо лон хуу льд заасан б усад бо лзол, ж урмаар ашиг луулж бо лно.
Долд угаар зүйл.
1.М онголын ар д түмний түүх, с оёлын дурсгалт зүйл, шинжлэ х ухаан, оюуны өв төрийн х амгаалалт ад байна.
2.Иргэний т уурвисан оюуны үнэ т зүйл бол зохиогчийнх нь өмч, М онгол У лсын үнд эсний баялаг мөн.
Create PDF in your applications with the Pdfcrowd HTML to PDF API PDFCROWD

Хэвлэх
Хэв лэх
Хэв лэх
Хэв лэх
Хэв лэх
Наймд угаар зүйл.
1.Монгол хэ л бо л төрийн алб ан ёсны хэл мөн.
2.Энэ зүйлийн 1 дэх хэ сгийн заалт нь хүн амын өөр хэл бүхий үндэстний цөөнх эх хэ лээрээ суралцах, харилцах, соёл, ур лаг , шинжлэ х ух ааны үйл ажиллаг аа явуулах
эр хийг үл хөндөнө.
Есдүгээр зүйл.
1.М онгол У лсад төр нь шашнаа хүнд этгэж, шашин нь төрөө д ээдэлнэ.
2.Төрийн б айгууллага шашны, сүм хийд у лс төрийн үйл ажиллаг аа эрхлэн яв уулж бо лохгүй.
3.Төр, сүм хийдийн х оорондын харилцааг хуу лиар зохицуу лна.
Аравд угаар зүйл.
1.Монгол У лс о лон у лсын эр х зүйн нийтээр хүлээн зөвшөөрсөн хэм хэмжээ, зар чмыг баримталж энхийг эр хэмлэсэн гадаад бо длого яв уулна.
2.М онгол У лс о лон у лсын гэрээгээр хүлээс эн үүргээ шударгаар сахин бие лүүлнэ.
3.Монгол У лсын о лон у лсын гэрээ нь с оёрхон б аталсан б уюу нэгдэн орс он тухай хуу ль хүчин төгөлдөр бо лмогц дотоо дын хуу ль тогтоомжийн нэгэн адил үйл чилнэ.
4.Монгол У лс Үндс эн хуульдаа х аршилсан о лон у лсын гэрээ, б усад б аримт бичгийг даг аж мөрдөхгүй.
Арван нэг дүгээр зүйл.
1.Эх орных оо тусг аар т огтно лыг б атлан х амгаалж, үнд эсний аюу лгүй байдал, нийгмийн д эг журмыг х ангах нь төрийн үүрэг мөн.
2.М онгол У лс өөрийгөө х амгаалах зэв сэгт хүчинтэй б айна. Зэвсэгт хүчний бүтэц, з охион б айгуулалт, түүнд алб а хаах ж урмыг хуу лиар тогтооно.
Арв ан х оёрдугаар зүйл.
1.М онгол У лсын т усг аар т огтно л, бүрэн эр хт б айдлын б элгэ тэмд эг нь Төрийн сүлд, т уг, далб аа, тамга, дуу лал мөн.
2.Төрийн сүлд, т уг, далб аа, дуу лал нь М онголын ар д түмний түүхэн у ламжлал, хүсэл тэмүүлэ л, эв нэгдэл, шу дарга ёс, ц ог хийморийг илэр хийлнэ.
3.Төрийн сүлд нь ариун цагаан өнгийн бадам цэцэг суурьтай, төгсгөлгүй үргэлжлэн дэлгэр эх түмэн насан хээгээр хөвөөлсөн, мөнх тэнгэрийг бэлгэ дсэн дугариг хөх
дэв сгэр тэй байна. Сүлдний төв хэсэгт Монг ол У лсын ту сг аар тогтно л, бүрэн эрхт байдал, цог хийморийг илтгэсэн алт ан соём бо, эрдэнийн хүлгийг хослуу лан дүрс элс эн байна.
Create PDF in your applications with the Pdfcrowd HTML to PDF API PDFCROWD

Хэвлэх
Хэв лэх
Хэв лэх
Хэв лэх
Сүлдний хүрээний магнайн хэсэгт эрт, эдүгээ , ирээ дүй гурв ан цагийг бэлгэ дсэн хүслийг ханг агч чандмань эрдэнэ, доод хэс эгт эх га зрыг төлөөлсөн ногоон өнгийн уулан хээ,
ашид д эвжихийн өлзий хут аг оршсон хүрдийг тус т ус дүрс элнэ. Хүр дийг хадгаар д ээдлэн сүлжс эн байна.
4.Монголын нэг дсэн т улг ар төрийн у ламжлалт Их цаг аан туг нь М онгол У лсын төрийн хүнд этгэ лийн б элгэ дэл мөн.
5.М онгол У лсын төрийн далб аа нь улаан, хөх, у лаан хосолс он өнгөтэй б айна. Далбааны гурав хуваасны нэгийн хэмжээ тэй дундах хэсэг нь мөнх тэнгэрийн хөх, түүний
хоёр тал нь мандан бадрахын бэлгэ дэл улаан өнгөтэй байна. Далбааны ишин талын улаа н дэв сгэрийн төв хэсэгт алтан соём бо байр луулна. Далб ааны өргөн, ур т нь 1:2-ын
харьцаа тай б айна.
6.Төрийн тамг а дөрвөлжин хэлб эртэй, го лдоо төрийн сүлдтэй, сүлдний хоёр талаар Монг ол Улс гэсэн бичээстэй, арслангийн дүрс бүхий бариу лтай байна. Төрийн
тамгыг М онгол У лсын Ерөнхийлөгч б арина.
7.Төрийн бэлгэ тэмдгийг д ээдлэн хэрэг лэх ж урам, төрийн дуу ллын үг, аяыг хуу лиар бата тг ана.
Арв ан гу равд угаар зүйл.
1.Монгол У лсын төрийн д ээд б айгуу ллагуу д байнг а оршдог х отыг У лсын нийслэ л гэнэ. Монгол У лсын нийслэ л Улаанб аатар х от мөн.
2.М онгол У лсын нийслэ лийн эрх зүйн үндсийг хуу лиар тогтооно.
ХОЁР ДУГ ААР БҮЛЭГ
ХҮНИЙ ЭР Х, ЭРХ ЧӨЛӨӨ
Арван дөрөвдүгээр зүйл.
1.Монгол У лсад хуу ль ёсоор оршин сууг аа хүн бүр хууль, шүүхийн өмнө эр х тэгш байна.
2.Хүнийг үндэс, угсаа, хэл, арьсны өнгө, нас, хүйс, нийгмийн гарал, байдал, хөрөнгө чинээ, эр хэлс эн ажил, албан тушаал, шашин шүтлэг, үзэ л бо до л, болов сро лоор
нь ялг авар лан г адуурхаж үл бо лно. Хүн бүр эр х зүйн этгээд байна.
Арв ан тавд угаар зүйл.
1.Монгол У лсын иргэний х арьяалал хийгээ д харьяа т болох, х арьяа таас г арах үнд эслэл, журмыг г агцхүү хуу лиар тогтооно.
2.М онгол У лсын иргэнийг х арьяатаас х асах, э х орноос оо хөөх, өөр у лсад шилжүүлэн өгөхийг х ориглоно.
Арв ан зургад угаар зүйл.
Create PDF in your applications with the Pdfcrowd HTML to PDF API PDFCROWD

Монг ол У лсын иргэн дараахь үндс эн эрх, эрх чөлөөг б аталг аатай э дэлнэ:

1/амьд явах эр хтэй. Монг ол Улсын Эрүүгийн хуу льд заасан онц хүнд гэмт хэрэг үйлдсэний учир шүүхийн хүчин төгөлдөр тогт оолоор ялын дээ д хэмжээ
оног дуулснаас б усад т охио лдо лд хүний амь нас б усниу лахыг х атуу х ориг лоно;
2/эрүүл, аюу лгүй орчинд амьдрах, ор чны бохирдол, б айгалийн тэнцэ л алдагдахаас х амгаалуу лах эр хтэй;
3/хөдлөх, үл хөдлөх хөрөнгө шударг аар олж авах, эзэмших, өмчлөх, өв залг амжлуу лах эрхтэй. Хувийн өмчийг хууль бусаар хураах, дайчлан авахыг
хориг лоно. Төр, түүний эр х бүхий байгууллага нь нийгмийн зайлшгүй хэрэгцээг үнд эслэн хувийн өмчийн эд хөрөнгийг дайчлан ав бал нөхөх о лгов ор, үнийг төлнө;
4/ажил мэргэжлээ чөлөөтэй сонг ох, хөдөлмөр ийн аятай нөхцөлөөр хангуу лах, цалин хөлс авах, амрах, хувийн аж ахуй эрхлэ х эр хтэй. Хэнийг ч хуу ль бусаар
алб адан хөдөлмөр лүүлж болохгүй;
5/өндөр наслах, хөдөлмөрийн чадв ар алдах, хүүхэд төрүүлэх, асрах бо лон хуу льд заасан б усад т охио лдо лд э д, мөнгөний т усламж ав ах эрхтэй;
6/эрүүл мэнд ээ хамгаалуу лах, эмнэ лгийн тусламж ав ах эрхтэй. Иргэ дэд эмнэ лгийн төлбөргүй т усламж үзүүлэ х болзол, ж урмыг хуу лиар тогтооно;
7/су рч бо лов сро х эр хтэй. Төрөөс бүх нийтийн ерөнхий болов сро лыг төлбөргүй олг оно. Иргэд төрөөс тавих шаардлагад нийц сэн хувийн сургуу ль байгуу лан
ажиллуу лж болно;
8/соёл, ур лаг , шинжлэ х ухааны үйл ажиллаг аа явуулах, бүтээ л туу рвих, үр шимийг нь хүртэх эр хтэй. Зохиогч, шинэ бүтээл, нээ лтийн эрхийг хуулиар
хамг аална;
9/шуу д буюу төлөөлөгчдийн байгуу ллагаараа уламжлан төрийг удир дах хэрэгт оролцох эр хтэй. Төрийн байгуу ллагад сонг ох, сонг огдо х эр хтэй. Сонг ох эр хийг
арв ан найман наснаас э дэлнэ. Сонг огдо х насыг төрийн з охих б айгуу ллага, алб ан тушаалд т авих шаар длагыг харгалзан хуу лиар тогтооно;
10/нийгмийн болон өөрсдийн ашиг сонир хо л, үзэ л бо длын үүднээс нам, ол он нийтийн буса д байгуу ллага байгуу лах, сайн дураараа эвлэ лд эн нэгдэх эр хтэй.
Нам, ол он нийтийн бусад бүх байгуу ллага нийгэм, төрийн аюулгүй байдлыг сахиж, хуулий г дээ длэн биелүүлнэ. Аль нэгэн нам, ол он нийтийн бусад байгуу ллагад эвлэ лд эн
нэг дсэний төлөө болон гишүүний нь хувьд хүнийг ялгавар лан гадуу рхах, хэлмэг дүүлэ хийг хориг лоно. Төрийн зарим төрлийн албан хаагчийн намын гишүүнийг түдгэлзүүлж
болно;
11/у лс төр, эдийн засаг, нийгэм соёлын амьдрал, гэр бүлийн харилцаанд эрэгтэй, эмэгтэй тэгш эрхтэй. Гэрлэлт нь хуу лиар тогт оос он насанд хүрсэн эрэгтэй,
эмэгтэй х оёрын тэгш эр х, сайн дурын харилцаанд үнд эслэнэ. Гэр бүл, э х нялхас, хүүхдийн ашиг с онирхлыг төр х амгаална;
12/төрийн байгуу ллага, алб ан тушаалт анд өргөдөл, гомдл оо гарг аж шийдвэр лүүлэх эр хтэй. Төрийн байгуу ллага, алб ан тушаалт ан нь иргэ дийн өргөдөл,
гомдлыг хуу лийн дагуу шийдвэр лэх үүрэгтэй;
13/х алдашгүй, чөлөөтэй байх эрхтэй. Хуу льд заасан үндэслэ л, журмаас гадуу р ду р мэ дэн хэнийг ч нэгжих, барив члах, хорих, мөрдөн мөшгих, эрх чөлөөг нь
хязгаарлахыг хориг лон о. Хэнд болов ч эрүү шүүлт ту лг аж, хүнлэг бус, хэрцгий хандаж, нэр төрийг нь доромжилж болохгүй. Барив чилсан шалтгаан, үндэслэ лийг барив члагдсан
хүн, түүний гэр бүлийнхэн, өмгөөлөгчид нь хуу льд заасан хугацаанд мэдэг дэнэ. Иргэний хувийн ба гэр бүл, захидал харилцааны нууц, орон байрны халдашгүй байдлыг
хуу лиар х амгаална;
14/М онгол Улсын хууль, ол он улсын гэрээнд заасан эрх, эрх чөлөө нь зөр чигдсөн гэж үзвэ л уу л эр хээ хамг аалуу лахаар шүүхэ д гомдо л гарг ах, бусдын хууль
бусаар учруулсан хо хир лыг нөхөн төлүүлэ х, өөрийн болон гэр бүлийн гишүүд, эцэг эх, үр хүүхдийнхээ эсрэг мэдүүлэг өгөхгүй байх, өөрийгөө өмгөөлөх, хууль зүйн ту слалцаа
Create PDF in your applications with the Pdfcrowd HTML to PDF API PDFCROWD

Хэвлэх
Хэв лэх
авах, нотл ох баримтыг шалгуулах, шударг а шүүхээр шүүлгэх, хэргээ шүүх ажиллаг аанд биеэр оролцох, шүүхийн шийдвэрийг давж заалдах, уучлал хүсэх эр хтэй. Өөрөө
өөрийнхөө эсрэг мэдүүлэг өгөхийг шаардах, мэдүүлэг гаргуу лахаар шахалт үзүүлэ х, хүч хэрэг лэхийг хориг лоно. Гэм бур уут ай нь хуулийн дагуу шүүхээр нотл ог до х хүр тэл
хэнийг ч гэмт хэрэг үйлдс эн гэм бур уут айд т ооцож үл бо лно. Гэм б ур уутны ял зэмлэ лийг түүний гэр бүлийн гишүүд, төрөл саданд нь х алдаан хэрэглэхийг х ориглоно;
15/шашин шүтэ х, эс шүтэх эрх чөлөөтэй;
16/итгэ л үнэмшилтэй байх, үзэл бо дл оо чөлөөтэй илэрхийлэ х, үг хэлэ х, хэв лэн нийт лэх, та йв ан жаг саал, цуглаан хийх эрх чөлөөтэй. Жагсаал, цуглаан хийх
журмыг хуу лиар тогтооно;
17/төр, түүний байгуу ллаг аас хууль ёсоор ту с гайлан хамг аалб ал зо хих нууцад хамаарахгүй асуудлаар мэдээ лэ л хайх, хүлээн авах эрхтэй. Хүний эрх, нэр
төр, алдар хүнд, улсыг батлан хамг аалах, үндэсний аюулгүй байдал, нийгмийн хэв журмыг ханг ах зорилг оор задр уулж үл болох төр, байгуу ллага, хувь хүний нууцыг хуулиар
тогт оон х амгаална;
18/у лсынх аа нут аг дэвсгэр т чөлөөтэй з орчих, түр б уюу байнга оршин суух г азраа с онгох, г адаадад яв ах, оршин суух, э х орондоо буцаж ирэх эрхтэй. Г адаадад
явах, оршин суух эр хийг үндэсний бо лон хүн амын аюу лгүй байдлыг х ангах, нийгмийн хэв ж урмыг х амгаалахын т улд зөвхөн хуу лиар хязгаарлаж бо лно.
Арван до лдугаар зүйл.
1.М онгол У лсын иргэн шу дарга, хүнлэг ёсыг эр хэмлэн дараахь үндс эн үүргийг ёсчлон бие лүүлнэ:
1/Үндсэн хууль, бусад хуу лийг дээдлэн хүнд этгэж, сахин бие лүүлэх;
2/хүний нэр төр, алдар хүнд, эр х, хууль ёсны ашиг с онирхлыг хүнд этгэ х;
3/хуу лиар ног дуулсан алб ан татв ар төлөх;
4/э х орноо х амгаалах, хуу лийн дагуу цэргийн алб а хаах.
2.Хөдөлмөр лөх, эрүүл мэнд ээ хамгаалах, үр хүүхд ээ өсгөн хүмүүжүүлэ х, байгаль ор чноо хамгаалах нь иргэн бүрийн ж урамт үүрэг мөн.
Арв ан наймд угаар зүйл.
1.Монгол У лсын нут аг дэвсгэр т байг аа г адаадын иргэний эр х, үүргийг Монгол У лсын хуу ль, уул иргэнийг х арьяалсан у лстай б айгуу лсан гэрээгээр т огтооно.
2.М онгол Улс ол он улсын гэрээгээр гадаадын иргэний эрх, үүргийг то дор хойл охдоо уул иргэнийг харьяалсан улст ай энэ талаар харилцан адил байх зарчим
баримт ална.
3.Монгол У лс нут аг дэвсгэр тээ б айгаа х арьяалалгүй хүний эр х, үүргийг өөрийн хуулиар тогтооно.
4.Үзэ л бо до л, улс төрийн хийгээд шу дарг а ёсны бусад үйл ажиллаг ааныхаа улмаас хав чиг дан мөшгөг дсөн гадаадын иргэн, харьяалалгүй хүн үндэслэ л бүхий хүсэлт
гарг авал М онгол У лсад орогно х эрх олгож бо лно.
Create PDF in your applications with the Pdfcrowd HTML to PDF API PDFCROWD

Хэвлэх
Хэв лэх
Хэв лэх
Хэв лэх
5.Үндс эн хуу лийн арван зу рг адуг аар зүйлд заасан Монг ол Улсын иргэний үндсэн эрх, эрх чөлөөг ту с улсын нутаг дэв сгэр т байг аа гадаадын иргэн, харьяалалгүй хүнд
эдлүүлэ хдээ Монг ол Улсын нэгдэн орс он ол он улсын гэрээнд заасан хүний салшгүй эрхээс б усад эрхийн хувьд үндэсний болон хүн амын аюулгүй байдлыг ханг ах, нийгмийн
хэв ж урмыг х амгаалахын т улд хуу лиар з охих хязг аарлал т огтоож бо лно.
Арван е сдүгээр зүйл.
1.Төрөөс хүний эрх, эрх чөлөөг ханг ахуйц эдийн засаг, нийгэм, хууль зүйн болон бусад баталг ааг бүрдүүлэ х, хүний эрх, эрх чөлөөг зөрчих тэй тэмцэ х, хөндөг дсөн
эрхийг с эргээн э длүүлэх үүргийг иргэнийхээ өмнө х ариуцна.
2.Онц болон дайны байдал зарласан то хио лдолд Үндс эн хуу ль, бусад хуульд заасан хүний эрх, эрх чөлөөг гагцхүү хуулиар хязгаарлаж болно. Тийнхүү хязгаарласан
хууль нь хүний амьд явах эрх, итгэ л үнэмшил тэй байх, шашин шүтэх, эс шүтэ х эр х чөлөө, түүнчлэн хэнд болов ч эрүү шүүлт ту лг ах, хүнлэг бус, хэрцгий хандахыг хориг лос он
хуу лийн заалтыг үл хөндөнө.
3.Хүн эр х, эрх чөлөөгөө э длэхдээ үнд эсний аюу лгүй байдал, б усад хүний эр х, эрх чөлөөг х охироо ж, нийгмийн хэв ж урмыг г ажуудуу лж бо лохгүй.
Арв ан е с дүгээр зүйл.
/Энэ зүйлийг 2019 оны 1 1 дүгээр сарын 14-ний өдөр баталсан Монг ол У лсын Үндсэн хуу льд оруулсан нэм элт , өөр члөлтөөр нэмсэн./
1.Нам Үндс эн хуулийн арв ан зург адуг аар зүйлийн 10-т заасны дагуу б айгуулагдаж, у лсын хэмжээний бо длого д эвшүүлж ажиллана.
2.Намыг М онгол У лсын с онгуулийн эр х бүхий иргэ дийн нэг хувиас доошгүй т ооны иргэн эвлэлд эн нэг дэж б айгуу лна.
/Энэ х эсгийг 2028 оны 01 дүгээр сарын 01-ний өдрөөс э хлэн дагаж мөрдөнө./
3.Намын дотоо д зо хион байгуу лалт ардчилса н зар чимд нийцсэн, хөрөнгө, орлогын эх үүсвэр, зарцуулалт нь нийтэ д ил то д байна. Намын зо хион байгуу лалт, үйл
ажиллаг ааны журам, санхүүжилт , төрөөс санхүүгийн д эмжлэг үзүүлэх нөхцөлийг хуу лиар тогтооно.
ГУР АВДУГ ААР БҮЛЭГ
МОНГ ОЛ У ЛСЫН ТӨРИЙН Б АЙГУУЛАЛ
НЭГ . Монг ол У лсын Их Х урал
Х орьд угаар зүйл.
Монг ол У лсын Их Х урал бо л төрийн эр х барих д ээд б айгуу ллага мөн бөгөөд хуу ль тогтоох эр х мэ длийг г агцхүү У лсын Их Х уралд х адгална.

Хорин нэг дүгээр зүйл.
1
Create PDF in your applications with the Pdfcrowd HTML to PDF API PDFCROWD

Хэвлэх
Хэв лэх
1.У лсын Их Х урал нэг т анхимтай, далан з ург аан гишүүнтэй б айна.
2.Улсын Их Хур лын гишүүнийг Монг ол Улсын сонгуу лийн эрх бүхий иргэд нийтээрээ, чөлөөтэй, шууд сонг ох эр хийн үндсэн дээр саналаа нууцаар гарг аж, дөрвөн
жилийн хуг ацаагаар сонгоно.
3.Улсын Их Х ур лын гишүүнээр М онгол У лсын х орин таван нас хүрс эн, сонгуу лийн эр х бүхий иргэнийг с онгоно.
4.Улсын Их Хур лын сон гуу лийн журмыг хуулиар тогт ооно. Улсын Их Хур лын ээлжит сонгуу ль яв уулахын өмнөх нэг жилийн дотор Улсын Их Хур лын сонгуу лийн тух ай
хуу ль б атлах, түүнд нэмэ лт, өөр члөлт ор уулахыг х ориглоно.
/Энэ х эсгийг 2019 оны 1 1 дүгээр сарын 14-ний өдөр баталсан Монг ол У лсын Үндсэн хуу льд оруулсан нэм элт , өөр члөлтөөр өөрчлөн найр уулсан./
Хорин х оёрдугаар зүйл.
1.У лсын нийт нут аг дэв сгэр буюу зарим хэсгийг нь хамарсан гэнэтийн аюул то хио лдс он, дайны ба нийтийн эмх замбараагүй байдал үүссэн зэрэг онцгой нөхцөлийн
улмаас ээ лжит сонгууль явуулах бо ломжгүй бо л мөнхүү нөхцөл арилж, шинэ с онгогдс он гишүүд ээ тангараг өргөтөл У лсын Их Хурал бүрэн эр хээ хэрэгжүүлнэ.
2.Улсын Их Х урал бүрэн эрхээ хэрэгжүүлэ х бо ломжгүй гэж нийт гишүүний гуравны хоёро ос доошгүй нь үзэж, эсхүл мөнхүү шалтгаанаар Ерөнхийлөгч Улсын Их
Хур лын дарг атай зөвшилцөж санал бо лгос он бо л Улсын Их Х ур лын нийт гишүүний гу равны хоёроос доошгүйн саналаар өөрөө т арах шийдвэр гаргаж бо лно.
/Энэ хэсгий г 1999 оны 12 дуг аар сарын 24-ний өдөр бат алсан Монгол Улсын Үндсэн хуульд оруулсан нэмэлт , өөр члөлтөөр нэмсэн бөгөөд уг нэм элтийг Үндсэн хуу лийн
цэцийн 2000 оны 02 дуг аар тогт оолоор хүчингүй бол го сон. Мөн хэсгийг 2000 оны 12 дуг аар сарын 14-ний өдөр бат ал сан Монг ол Улсын Үндсэн хуульд оруулсан нэмэлт ,
өөр члөлтөөр нэм сэн. Мөн хэсгийг 2019 оны 1 1 дүгээр сарын 14-ний өдөр бат алсан Монг ол У лсын Үндсэн хуу льд оруулсан нэм элт , өөр члөлтөөр өөр члөн найруулсан ./
3.Ерөнхийлөгч Үндсэн хуу лийн гучин есдүгээр зүйлийн 2 дахь хэсэгт заасны дагуу Ерөнхий сайдыг томил ох саналыг Улсын Их Хуралд анх оруулснаас хойш дөчин
тав хоногийн дотор, эсхүл Үндс эн хуу лийн дөчин гурав дугаар зүйлийн 1 дэх хэс эгт заасны дагуу Ерөнхий сайдыг огцруулснаас, түүнчлэн дөчин дөрөвдүгээр зүйлийн 2 дахь
хэс эгт заасны дагуу Ерөнхий сайдыг огцорс онд тооц соноос хойш гуч хоногийн дотор Улсын Их Хурал Ерөнхий сайдыг томил оогүй бол Ерөнхийлөгч Улсын Их Хур лыг тараах
шийдвэр г аргана.
/Энэ х эсгийг 2019 оны 1 1 дүгээр сарын 14-ний өдөр баталсан Монг ол У лсын Үндсэн хуу льд оруулсан нэм элт , өөр члөлтөөр нэмсэн./
4.Энэ зүйлийн 2, эсхүл 3 дахь хэсэгт заасны дагуу шийдвэр гарг аснаас хойш Улсын Их Хурал арав хоногийн дотор сонгуу лийг тов лон зар лаж, жар хоногийн дотор
яв уулна. Шинэ с онгогдс он гишүүд т ангараг өргөтөл У лсын Их Хурал бүрэн эр хээ хадгална.
/Энэ х эсгийг 2019 оны 1 1 дүгээр сарын 14-ний өдөр баталсан Монг ол У лсын Үндсэн хуу льд оруулсан нэм элт , өөр члөлтөөр нэмсэн./
Хорин гу равдугаар зүйл.
1.Улсын Их Х ур лын гишүүн бо л ард түмний э лч мөн бөгөөд нийт иргэн, у лсын ашиг сонирхлыг эр хэмлэн б аримтална.
Create PDF in your applications with the Pdfcrowd HTML to PDF API PDFCROWD

Хэвлэх
Хэв лэх
2.У лсын Их Хур лын гишүүний бүрэн эрх нь Төрийн сүлдэндээ танг араг өргөснөөр эхэ лж, Улсын Их Хур лын дараагийн сонгуу лиар шинэ сонг огдс он гишүүд танг араг
өргөснөөр дуу сгав ар бо лно.
Хорин дөрөвдүгээр зүйл.
1.У лсын Их Хур лын дарга, дэд даргыг Улсын Их Хур лын гишүүдийн дотроос нэр дэвшүүлэн саналаа илээр гарг аж сонг оно. Улсын Их Хур лын тух айн сонгуу лийн дүнд
бий бо лсон нам, эв слийн бүлэг т ус бүрээс У лсын Их Х ур лын д эд даргыг с онгоно.
/Энэ хэсгийг 1999 оны 12 дуг аар сарын 24-ний өдөр бат алсан Монг ол Улсын Үндсэн хуульд оруулсан нэмэлт , өөр члөлтөөр өөрчлөн найруулсан , 2000 оны 11 дүгээр сарын
29-ний өдрийн Үндсэн Хуу лийн Цэцийн 02 дуг аар тогт оолоор хүчингүй бол го сон , 2000 оны 12 дуг аар сарын 14-ний өдөр баталсан Монг ол Улсын Үндсэн хуу льд оруулсан
нэм элт , өөр члөлтөөр өөр члөн найруулсан/
2.У лсын Их Х ур лын дарг а, дэд даргын бүрэн эр хийн хугацаа дөрвөн жил б айх бөгөөд хуульд заасан үнд эслэлээр хуг ацаанаас нь өмнө чөлөөлж, огцр уулж бо лно.
Хорин тавд угаар зүйл.
1.Улсын Их Хурал төрийн дотоо д, гадаад бодл огын аль ч асуу длыг санаачлан хэлэ лцэж болох бөгөөд дараахь асуудлыг өөрийн онцгой бүрэн эрхэд хадг алж
шийдвэр лэнэ:
1/хууль батлах, нэмэ лт, өөр члөлт ор уулах;
2/төрийн до тоо д, г адаад бо длогын үндсийг т одор хойл ох;
3/Ерөнхийлөгчийн б а Улсын Их Х урал, түүний гишүүний с онгуулийг т овлон зар лах;
4/Улсын Их Хур лын Байнгын хороо, Засгийн га зар, хуульд зааснаар Улсын Их Хуралд ажлаа шууд хариуцан тайлагнадаг бусад байгуу ллагын бүтэц,
бүрэлдэхүүнийг т огтоох, өөр члөх;
5/Ерөнхийлөгчийг с онгогдс он гэж үзэж бүрэн эр хийг нь хүлээн зөвшөөрсөн хуу ль гаргах, чөлөөлөх, огцр уулах;
6/Ерөнхий сайд, хуу льд зааснаар Улсын Их Хуралд ажлаа шуу д хариуцан т айлагнадаг б усад б айгууллагын бүрэ лдэхүүнийг т омилох, өөр члөх, огцр уулах;
/Энэ з аалт ад 2019 оны 1 1 дүгээр сарын 14-ний өдөр баталсан Монг ол У лсын Үндсэн хуу льд оруулсан нэм элт , өөр члөлтөөр өөрчлөлт ор уулсан./
7/ төр ийн санхүү, зээл, алб ан та тв ар, мөнгөн ий бодл ого, улсын эдийн засаг, нийгмийн хөгжлийн бодл ого, үндс эн чиглэлийг то дор хойлж, хөгжлийн болон
үнд эсний аюу лгүй байдлын бо длогод нийцүүлэн бо лов сруулсан Засгийн г азрын үйл ажиллаг ааны хөтөлбөр, улсын төсөв, түүний гүйцэ тгэлийн т айланг б атлах;
Хөгжлийн бо длого, төлөв лөлт тогтвортой б айна.
Улсын төсвийг хэлэ лцэн батлахдаа төсвийн орлог о, зар лагын бүтцийг өөрчилж болно. Ингэхдээ Засгийн га зрын өргөн мэдүүлс эн төсвийн зарлагын болон алдаг длын
хэмжээг нэмэг дүүлж үл болно.
Төрийн санхүү, төсвийн хяналтыг х араат бусаар хэрэгжүүлэ х байгуу ллагын бүрэн эр х, зохион б айгуулалт, үйл ажиллаг ааны журмыг хуу лиар тогтооно;
Create PDF in your applications with the Pdfcrowd HTML to PDF API PDFCROWD

Хэвлэх
/Энэ з аалтыг 2019 оны 1 1 дүгээр сарын 14-ний өдөр баталсан Монг ол У лсын Үндсэн хуу льд оруулсан нэм элт , өөр члөлтөөр өөрчлөн найр уулсан./
8/хуу ль, Улсын Их Х ур лын б усад шийдвэрийн бие лэлтийг хянан шалг ах;
9/улсын хил т огтоох;
10/М онгол У лсын үнд эсний аюу лгүй байдлын зөв лөлийн бүтэц, бүрэ лдэхүүн, бүрэн эр хийг тогтоох;
11/Засгийн г азрын өргөн мэ дүүлснээр Монгол У лсын засаг захирг аа, нутаг дэвсгэрийн хув аарийг батлах, өөр члөх;
12/нутгийн өөрөө у дирдах бо лон захирг ааны байгууллагын т огтолц оо, з охион б айгуулалт, үйл ажиллаг ааны эрх зүйн үндсийг т огтоох;
13/у лсын ц ол, о дон, ме даль, цэргийн д ээд ц ол бий бо лгох, төрийн алб аны зарим тусг ай салб арын алб ан тушаалын зэрэг д эвийг тогтоох;
14/өршөөл үзүүлэ х шийдвэр гаргах;
15/Засгийн г азрын өргөн мэ дүүлснээр Монгол У лсын о лон у лсын гэрээг с оёрхон б атлах, цуцлах, г адаад улстай дипл омат харилцаа т огтоох, цуцлах;
16/ ард нийтийн санал асуу лга явуулах. Монг ол Улс өөрийн ту сг аар тогтно л, нут аг дэв сгэрийн бүрэн бүтэн байдлыг үгүйсгэх алив аа оролдл огыг үл
зөвшөөрөх бөгөөд мөнхүү зорилг оор ард ний тийн санал асуулга яв уулахыг хориг лоно; Сонгуу лийн эрх бүхий иргэдийн ол онхи нь оро лцсон ард нийтийн санал асуулгыг
хүчинтэйд т ооцож, о лонхийн санал ав сан асуудлыг шийдвэр лэгдсэн гэж үзнэ;
/Энэ з аалт ад 2019 оны 1 1 дүгээр сарын 14-ний өдөр баталсан Монг ол У лсын Үндсэн хуу льд оруулсан нэм элт , өөр члөлтөөр 2 дахь өгүүлбэр нэм сэн./
17/Монгол У лсын т усг аар т огтно л, бүрэн эр хт б айдалд б усад у лсаас аюу л занал учр уулж, зэв сэг лэн х алдвал дайн бүхий б айдал зарлах, цуцлах;
18/энэ зүйлийн 2, 3 дахь хэсэгт заасан онцгой нөхцөлд улсын нийт нутаг дэв сгэр т буюу зарим хэсэгт нь онц болон дайны байдал зарлах, эсхүл энэ тух ай
гарг асан Ерөнхийлөгчийн зар лигийг батлах, хүчингүй бо лгох.
2.Дараахь онцг ой нөхцөл бий бо лсон үе д үр даг аврыг нь арилг ах, хүн ам, нийгмийн амьдралыг хэвийн бо лгохын т улд онц б айдал зар лаж болно:
1/улсын нийт нут аг дэв сгэр т буюу зарим хэсэгт нь оршин суугаа хүн амын амь нас, эрүүл мэнд, аж амьдрал, нийтийн аюулгүй байдалд шууд аюу л учр уулсан
буюу учр уулахуйц б айгалийн г амшиг, гэнэтийн б усад аюу л тохио лдс он;
2/Үндс эн хуулийн дэг журам, нийгмийн хууль ёсны тогт олц оо оршин тогтно хо д заналхийлс эн алив аа байгуу ллага, бүлэг хүний зо хион байгуу лалт бүхий хүч
хэрэглэсэн хуу ль бус үйл ажиллаг ааны улмаас үүссэн нийтийн эмх замбараагүй байдлыг төрийн байгуу ллага эр х хэмжээнийхээ дотор ердийн арга хэрэг слээр то хинуу лах
боломжгүй бо лсон.
3.У лсын нийт нутаг дэв сгэр т буюу зарим хэсэгт нь нийтийн эмх замбараагүй байдал үүсч, зэв сэгт мөргөлдөөнд хүрсэн, тийм мөргөлдөөн гарах бодит аюул бий
бо лсон, б усад у лсаас цэргийн хүчээр түрэмгийлэн х алдсан, эсхүл тийнхүү халдах нь бодитой бо лсон үе д дайны б айдал зарлаж болно.
4.Улсын Их Х ур лын б усад бүрэн эр х, зохион б айгуулалт, үйл ажиллаг ааны журмыг хуу лиар тогтооно.
Хорин з ургад угаар зүйл.
1.Ерөнхийлөгч, У лсын Их Хур лын гишүүн, Засгийн г азар хуу ль санаа члах эрх эдлэ х бөгөөд энэ хүү эрхийн хүрээ, хязг аарыг хуулиар тогтооно.
Create PDF in your applications with the Pdfcrowd HTML to PDF API PDFCROWD

Хэвлэх
Хэв лэх
/Энэ х эсгийг 2019 оны 1 1 дүгээр сарын 14-ний өдөр баталсан Монг ол У лсын Үндсэн хуу льд оруулсан нэм элт , өөр члөлтөөр өөрчлөн найр уулсан./
2.Иргэ д, бусад б айгууллага хуу лийн төслийн т ухай саналаа хуу ль санаачлагчид у ламжилна.
3.Монгол Улсын хуулийг Улсын Их Хурал албан ёсоор нийт лэх бөгөөд хэрэв хуульд өөрөөр заагаагүй бол ийнхүү нийтэлснээс хойш арав хоногийн дараа хүчин
төгөлдөр бо лно.
Хорин до лдугаар зүйл.
1.У лсын Их Х урал бүрэн эр хээ чуулган, з охион б айгуулалтын б усад хэ лбэрээр хэрэгжүүлнэ.
2.У лсын Их Х ур лын ээ лжит чуу лган х агас жил т утам нэг у даа далан т аваас доошгүй ажлын өдөр чуу лна.
/Энэ хэсгий г 1999 оны 12 дуг аар сарын 24-ний өдөр бат алсан Монгол Улсын Үндсэн хуульд оруулсан нэмэлт , өөр члөлтөөр өөрчлөн найруулсан бөгөөд уг өөр члөлтийг
Үндсэн хуулийн цэцийн 2000 оны 02 дуг аар тогт оолоор хүчингүй бол го сон. Мөн хэсгийг 2000 оны 12 дуг аар сарын 14-ний өдөр бат ал сан Монг ол Улсын Үндсэн хуульд
оруулсан нэмэлт , өөр члөлтөөр өөрчлөн найруулсан . Мөн хэсэгт 2019 оны 11 дүгээр сарын 14-ний өдөр баталсан Монгол Улсын Үндсэн хуульд оруулсан нэмэлт ,
өөр члөлтөөр өөр члөлт оруулсан ./
3.У лсын Их Х ур лын гишүүдийн гу равны нэгээс дээшхийн шаардсанаар, эсхүл Ерөнхийлөгч, У лсын Их Хур лын даргын санаа чилгаар ээ лжит б ус чуу лган чуу лж болно.
4.Улсын Их Х ур лын анхдуг аар чуулганыг с онгууль явуулсан өдрөөс х ойш гуч хоногийн до тор Ерөнхийлөгч, б усад чуу лганыг У лсын Их Х ур лын дарг а товлон зар лана.
5.Ерөнхийлөгч онц бо лон дайны б айдал зарлавал түүнээс х ойш далан х оёр цагийн до тор У лсын Их Х урал онцг ой чуулганаа т усг айлан т овлохгүйгээр чуу лна.
6.Улсын Их Хур лын чуулганы нэгдсэн болон Байнгын хорооны хуралдааныг гишүүдийн ол онхи нь хүрэ лцэн ирснээр хүчинтэйд үзэж, Үндсэн хуу льд өөрөөр заагаагүй
бол ху ралдаанд оро лцсон гишүүдийн о лонхийн саналаар асуу длыг шийдвэрлэнэ.
Үндсэн хуу льд өөрөөр зааг аагүй бол Улсын Их Х ур лын нийт гишүүний о лонхийн саналаар хуу лийг эцэслэн батална.
/Энэ х эсгий г 1999 оны 12 дуг аар сарын 24-ний өдөр бат алсан Монгол Улсын Үндсэн хуульд оруулсан нэмэлт , өөр члөлтөөр өөрчлөн найруулсан бөгөөд уг өөр члөлтийг
Үндсэн хуулийн цэцийн 2000 оны 02 дуг аар тогт оолоор хүчингүй бол го сон. Мөн хэсгийг 2000 оны 12 дуг аар сарын 14-ний өдөр бат ал сан Монг ол Улсын Үндсэн хуульд
оруулсан нэмэлт , өөр члөлтөөр өөрчлөн найруулсан. Мөн х эсгийг 2019 оны 11 дүгээр сарын 14-ний өдөр баталсан Монгол Улсын Үндсэн хуульд оруулсан нэмэлт ,
өөр члөлтөөр өөр члөн найруулсан ./
7.У лсын Их Х ур лын гишүүд саналаа илээр г аргаж асуу длыг шийдвэр лэнэ. Үндсэн хууль, бусад хуу льд заасан, эсхүл ху ралдаанд оролцсон гишүүдийн о лонхи д эмжсэн
бол нууц санал ху раалт явуулна.
/Энэ х эсгийг 2019 оны 1 1 дүгээр сарын 14-ний өдөр баталсан Монг ол У лсын Үндсэн хуу льд оруулсан нэм элт , өөр члөлтөөр нэмсэн./
Хорин наймд угаар зүйл.
Create PDF in your applications with the Pdfcrowd HTML to PDF API PDFCROWD

Хэвлэх
Хэв лэх
Хэв лэх
1.У лсын Их Х урал үйл ажиллаг ааныхаа зохих салб ар, чиглэлээр Байнгын х ороодтой б айна.
2.Хуулийн биелэлтийг ханг ахтай хо лбоо той нийтийн ашиг сонир хлыг хөндсөн то дор хой асуу длаар Улсын Их Хур лын нийт гишүүний дөрөвний нэгээс доошгүй нь
хянан шалг ах түр хороо байгуулах санал т авибал Улсын Их Х урал цөөнхийн төлөөллийг оро лцуулан уг х ороог байгуулна.
Байнгын бо лон б усад х орооны бүрэн эр х, зохион б айгуулалт, үйл ажиллаг ааны журмыг хуу лиар тогтооно.
/Энэ х эсгийг 2019 оны 1 1 дүгээр сарын 14-ний өдөр баталсан Монг ол У лсын Үндсэн хуу льд оруулсан нэм элт , өөр члөлтөөр өөрчлөн найр уулсан./
Хорин е сдүгээр зүйл.
1.Улсын Их Х ур лын гишүүн бүрэн эрхийнхээ хугацаанд улсын төсвөөс цалин авна. Улсын Их Хур лын гишүүн нь Ерөнхий сайд, Засгийн га зрын гишүүнээс бусад,
хуу лиар т огтоос он үүрэгт нь үл х амаарах ажил, алб ан тушаал х авсар ч бо лохгүй.
/Энэ хэсгийг 1999 оны 12 дуг аар сарын 24-ний өдөр бат алсан Монг ол Улсын Үндсэн хуульд оруулсан нэмэлт , өөр члөлтөөр өөрчлөн найруулсан , 2000 оны 11 дүгээр сарын
29-ний өдрийн Үндсэн Хуу лийн Цэцийн 02 дуг аар тогт оолоор хүчингүй бол го сон , 2000 оны 12 дуг аар сарын 14-ний өдөр баталсан Монг ол Улсын Үндсэн хуу льд оруулсан
нэм элт , өөр члөлтөөр өөр члөн найруулсан/
2.У лсын Их Х ур лын гишүүний х алдашгүй байдлыг хуулиар хамгаална.
З.Улсын Их Х ур лын гишүүн бүрэн эрхээ хэрэгжүүлэ хдээ өргөсөн танг арг аасаа няцаж Үндсэн хуу ль зөр чсөн бол түүнийг Улсын Их Хур лын гишүүнээс эгүүлэн та тах
үнд эслэ л болно. Улсын Их Хур лын гишүүн гэмт хэрэгт хо лбог дсон тух ай асуу длыг Улсын Их Хур лын чуулганаар хэлэ лцэж, бүрэн эрхийг нь түдгэ лзүүлэ х эсэхийг
шийдвэр лэнэ. Уу л гишүүн гэмт хэрэг үйлдс эн гэж шүүх тогтоов ол У лсын Их Х урал түүнийг гишүүнээс нь эгүүлэн т атна.
/Энэ х эсэгт 2019 оны 1 1 дүгээр сарын 14-ний өдөр баталсан Монг ол У лсын Үндсэн хуу льд оруулсан нэм элт , өөр члөлтөөр 1 дэх өгүүлбэр нэм сэн./
ХОЁР .Монг ол У лсын Ерөнхийлөгч
Гучд угаар зүйл.
1.Монгол У лсын Ерөнхийлөгч бо л төрийн тэргүүн, Монголын ар д түмний эв нэг длийг илэрхийлэгч мөн.
2.Ерөнхийлөгчөөр тавин нас хүрс эн, сүүлийн тав аас доошгүй жил эх орондоо байнг а оршин суусан, Монг ол Улсын уугуул иргэнийг зу рг аан жилийн хугацааг аар
зөвхөн нэг у даа сонгоно.
/Энэ х эсгийг 2019 оны 1 1 дүгээр сарын 14-ний өдөр баталсан Монг ол У лсын Үндсэн хуу льд оруулсан нэм элт , өөр члөлтөөр өөрчлөн найр уулсан./
Гучин нэг дүгээр зүйл.
1.Ерөнхийлөгчийн с онгууль хоёр ша ттай б айна.
Create PDF in your applications with the Pdfcrowd HTML to PDF API PDFCROWD

Хэвлэх
Хэв лэх
2.У лсын Их Х уралд суу дал бүхий нам данг аараа буюу хамтран Ерөнхийлөгчид т ус бүр нэг хүний нэр д эвшүүлнэ.
3.Анхан шатны сонгуу льд Монг ол Улсын сонгуу лийн эрх бүхий иргэд нийтээрээ, чөлөөтэй, шууд сонг ох эр хтэй оролцож, Ерөнхийлөгчид нэр дэвшигчийн талаар
саналаа нууцаар г аргана.
4.Ерөнхийлөгчийн анхан ша тны сонгуу льд оролц сон нийт сонг огчийн ол онхийн санал авсан нэр дэвшигчийг Улсын Их Хурал Ерөнхийлөгчөөр сонг огдс он гэж үзэж
бүрэн эр хийг нь хүлээн зөвшөөрсөн хуу ль гаргана.
5.Ерөнхийлөгчид нэр дэвшигчдийн хэн нь ч ийнхүү сонг огчдын ол онхийн санал аваагүй бол анхны санал хураалт ад оро лцсон нийт сонг огчийн хамгийн ол он санал
авсан хоёр хүнийг дахин санал хураалт ад оруулна. Дахин санал хураалт аар сонгуу льд оро лц сон нийт сонг огчийн ол онхийн санал авсан нэр дэвшигчийг Улсын Их Хурал
Ерөнхийлөгчөөр с онгогдс он гэж үзэж бүрэн эр хийг нь хүлээн зөвшөөрсөн хуу ль гаргана.
6.Хэрэв х оёр дахь санал ху раалтаар Ерөнхийлөгчид нэр д эвшигчдийн хэн нь ч ийнхүү с онгогчдын о лонхийн санал ав аагүй бол дахин с онгууль явуулна.
7. /Энэ х эсгийг 2019 оны 1 1 дүгээр сарын 14-ний өдөр бат алсан Монг ол У лсын Үндсэн хуу льд оруулсан нэм элт , өөр члөлтөөр хүчингүй бо лсонд тооцсон./
8.Ерөнхийлөгч нь Ерөнхий сайд, Улсын Их Хурал, Засгийн га зрын гишүүн, хуулиар тогт оосон үүрэгт нь үл хамаарах бусад ажил, албан тушаал хав сар ч бо лохгүй.
Хэрэв Ерөнхийлөгч өөр ажил, алб ан тушаал эр хэлж б айгаа бо л танг араг өргөсөн өдрөөсөө э хлэн уул үүргээс чөлөөлөг дөнө.
Гучин х оёрдугаар зүйл.
1.Ерөнхийлөгчийн бүрэн эр х танг араг өргөснөөр э хэлж, шинэ с онгогдс он Ерөнхийлөгч т ангараг өргөснөөр дуу сгав ар бо лно.
2.Ерөнхийлөгч сонг огдс оноос оо хойш гуч хоногийн дотор “Монг ол Улсын ту сг аар тогтно л, бүрэн эрхт байдал, ард түмнийхээ эрх чөлөө, үндэсний эв нэгдлийг
эрхэмлэн х амгаалж, Үндс эн хуулийг д ээдлэн сахиж, Ерөнхийлөгчийн үүргийг шу даргаар бие лүүлэхээ батлан т ангараг лая” хэмээн У лсын Их Хуралд т ангараг өргөнө.
Гучин гу равдугаар зүйл.
1.Ерөнхийлөгч дараахь үндс эн бүрэн эрхийг хэрэгжүүлнэ:
1/Улсын Их Хур лын баталсан хууль, бусад шийдвэр т бүхэ лд нь буюу зарим хэсэгт нь хориг тавих. Ерөнхийлөгчийн тавьсан хоригийг Улсын Их Хур лаар
хэ лэ лцэж, чуу лганд оро лцсон нийт гишүүний гу равны хоёр нь хүлээж ав аагүй бол уг хууль, шийдвэр хүчин төгөлдөр хэвээр үлд энэ;
2/ /Энэ з аа лты г 1999 оны 12 дуг аар сарын 24-ний өдөр бат алсан Монг ол Улсын Үндсэн хуульд оруулсан нэмэлт , өөр члөлтөөр өөрчлөн найруулсан бөгөөд
уг өөр члөлтийг Үндсэн хуулийн цэцийн 2000 оны 02 дуг аар тогт оолоор хүчингүй бол го сон. Мөн заа лтыг 2000 оны 12 дуг аар сарын 14-ний өдөр бат ал сан Монг ол Улсын
Үндсэн хуульд оруулса н нэм элт , өөр члөлтөөр өөрчлөн найруулсан . Мөн з аа лтыг 2019 оны 11 дүгээр сарын 14-ний өдөр баталсан Монгол Улсын Үндсэн хуульд оруулсан
нэм элт , өөр члөлтөөр хүчингүй бо лсонд тооцсон./
3/өөрийн бүрэн эрхэд хамаарах асуудлаар Засгийн га зар т чиг лэл өгөх. Энэ талаар Ерөнхийлөгч зарлиг гарг авал түүнд Ерөнхий сайд гарын үсэг зу рснаар
хүчин төгөлдөр бо лно;
Create PDF in your applications with the Pdfcrowd HTML to PDF API PDFCROWD

Хэвлэх
Хэв лэх
Хэв лэх
4/г адаад х арилцаанд у лсаа бүрэн эр хтэй төлөөлж, У лсын Их Хуралт ай зөвшилцөн М онгол У лсын нэрийн өмнөөс о лон у лсын гэрээ б айгуулах;
5/Монгол У лсаас г адаад у лсад суух бүрэн эр хт төлөөлөгчийн г азрын тэргүүнийг У лсын Их Хуралт ай зөвшилцөн т омилох б уюу эгүүлэн т атах;
6/М онгол У лсад суух г адаад улсын бүрэн эр хт төлөөлөгчийн г азрын тэргүүний итгэмжлэ х, эгүүлэн татах ж уух бичгийг хүлээн ав ах;
7/улсын ц ол, цэргийн д ээд ц ол хүр тээх, о дон, ме далиар шагнах;
8/уучлал үзүүлэ х;
9/Монгол У лсын х арьяат болох, х арьяа таас г арах, т ус у лсад орогно х эрх олгох асуу длыг шийдвэр лэх;
10/М онгол У лсын үнд эсний аюу лгүй байдлын зөв лөлийг тэргүүлэ х;
11/бүх нийтийн б уюу хэсэгчилсэн цэргийн дайчилг аа зарлах;
12/Үндс эн хуулийн хорин тав дуг аар зүйлийн 2, З дахь хэсэгт заасан онцгой нөхцөл бий болбо л Улсын Их Хур лын чуулганы чөлөө цагт, хойшлуу лшгүй
то хио лдо лд улсын нийт нутаг дэв сгэр т буюу зарим хэсэгт нь онц болон дайны байдал зарлах, түүнчлэн цэрэг хөдөлгөх захирамж өгөх. Онц байдал, дайны байдал зарласан
Ерөнхийлөгчийн зарлигийг Улсын Их Хурал уул зар лиг гарснаас хойш долоо хоногийн дотор хэлэ лцэж батлах буюу хүчингүй болгоно. Хэрэв Улсын Их Хурал шийдвэр
гарг аагүй бо л уул зар лиг хүчингүй бо лно.
2.Ерөнхийлөгч М онгол У лсын зэв сэгт хүчний ерөнхий к омандлагч байна.
3.Ерөнхийлөгч Улсын Их Хуралд болон ард түмэнд ээ хандан илгээлт гарг аж, чуулганд өөрийн тааллаар оролцон улс орны дотоо д, гадаад байдлын нэн чухал
асуу длаар мэ дээ лж, саналаа ор уулж бо лно.
4.Ерөнхийлөгчид т одор хой бүрэн эр хийг зөвхөн энэ зүйлд заасан хүрээнд хуу лиар олгож бо лно.
/Энэ х эсгийг 2019 оны 1 1 дүгээр сарын 14-ний өдөр баталсан Монг ол У лсын Үндсэн хуу льд оруулсан нэм элт , өөр члөлтөөр өөрчлөн найр уулсан./
Гучин дөрөвдүгээр зүйл.
1.Ерөнхийлөгч бүрэн эр хийнхээ хүрээнд хуульд нийцүүлэн зарлиг гаргана.
2.Ерөнхийлөгчийн зар лиг хуульд нийцээгүй бо л Ерөнхийлөгч өөрөө б уюу Улсын Их Х урал хүчингүй бо лгоно.
Гучин тавд угаар зүйл.
1.Ерөнхийлөгч У лсын Их Хуралд ажлаа х ариуцна.
2.Ерөнхийлөгч танг арг аасаа няцаж Үндсэн хуу ль, Ерөнхийлөгчийн бүрэн эрхийг зөрчвөл Үндс эн хуу лийн цэцийн дүгнэлтийг үндэслэн Улсын Их Хур лаар хэлэ лцэж
чуу лганд оро лцсон нийт гишүүний дийлэнх о лонхийн саналаар огцр уулна.
Create PDF in your applications with the Pdfcrowd HTML to PDF API PDFCROWD

Хэвлэх
Хэв лэх
Гучин з ургад угаар зүйл.
1.Ерөнхийлөгчийн бие, өргөө, унаа х алдашгүй дархан б айна.
2.Ерөнхийлөгчийн нэр төр, х алдашгүй байдлыг хуулиар хамгаална.
Гучин до лдугаар зүйл.
1.Ерөнхийлөгчийг түр э згүйд бүрэн эрхийг нь Улсын Их Х ур лын дарг а хэрэгжүүлнэ.
2.Ерөнхийлөгч огцорс он, нас нөгчсөн, хүсэлтээрээ чөлөөлөг дсөн бол Ерөнхийлөгч шинээр сонг огдо ж танг араг өргөх хүртэл бүрэн эрхийг нь Улсын Их Хур лын дарга
хэрэгжүүлнэ. Энэ т охио лдо лд У лсын Их Х урал Ерөнхийлөгчийн с онгуулийг дөрвөн сарын до тор зар лан яв уулна.
3.У лсын Их Х ур лын дарг а Ерөнхийлөгчийн үүрэг гүйцэ тгэх ж урмыг хуу лиар тогтооно.
ГУР АВ. М онгол У лсын Засгийн г азар
Гучин наймд угаар зүйл.
1.Монгол У лсын Засгийн г азар бо л төрийн гүйцэ тгэх д ээд б айгуу ллага мөн.
2.Засгийн г азар төрийн хуу лийг биелүүлж, аж ахуй, нийгэм, с оёлын байгуулалтыг у дирдах нийт лэг чиг үүргийн дагуу дараахь үндс эн бүрэн эрхийг хэрэгжүүлнэ:
1/Үндсэн хууль, бусад хуу лийн бие лэлтийг у лс даяар з охион б айгуулж хангах;
2/шинжлэ х ухаан, те хно логийн нэгдсэн бодл ого, улсын эдийн засаг, нийгмийн хөгжлийн үндсэн чиглэл, улсын төсөв, зээл, санхүүгийн төлөвлөгөөг
болов сруулж У лсын Их Х уралд өргөж, г арсан шийдвэрийг бие лүүлэх;
3/салб арын б а салбар хоорондын, түүнчлэн бүс нутгийн хөгжлийн асуу длаар арга хэмжээ бо лов сруулж хэрэгжүүлэ х;
4/хүрээлэн байгаа ор чныг х амгаалах, б айгалийн б аялгийг зүй з охист ой ашиг лах, нөхөн с эргээх арга хэмжээ ав ах;
5/төрийн захирг ааны төв байгууллагыг шуу рхай у дирдаж, нутгийн захирг ааны байгууллагын үйл ажиллаг ааг удирдан чиг лүүлэх;
6/улсыг б атлан х амгаалах хүчин чадлыг б эхжүүлж, үнд эсний аюулгүй байдлыг х ангах;
7/хүний эр х, эрх чөлөөг х амгаалах, нийгмийн хэв ж урмыг б эхжүүлэ х, гэмт хэрэгтэй тэмцэ х арга хэмжээ ав ч хэрэгжүүлэ х;
8/төрийн гадаад бодлого хэрэгжүүлэ х;
9/Улсын Их Хуралт ай зөвшилцөж дараа соёр хон батлуу лах аар Монг ол Улсын ол он улсын гэрээ байгуу лах, хэрэгжүүлэ х, түүнчлэн Засгийн га зар хоорондын
гэрээ б айгуулах, цуцлах.
3.Засгийн г азрын т одор хой бүрэн эр х, зохион б айгуулалт, үйл ажиллаг ааны журмыг хуу лиар тогтооно.
Create PDF in your applications with the Pdfcrowd HTML to PDF API PDFCROWD

Хэвлэх
Хэв лэх
Хэв лэх
Хэв лэх
Хэв лэх
Гучин е сдүгээр зүйл.
/Энэ зүйлийг 2019 оны 1 1 дүгээр сарын 14-ний өдөр баталсан Монг ол У лсын Үндсэн хуу льд оруулсан нэм элт , өөр члөлтөөр өөрчлөн найр уулсан./
1.Засгийн га зар Ерөнхий сайд, гишүүд ээс бүрдэнэ. Ерөнхий сайд болон Засгийн га зрын дөрвөөс илүүгүй гишүүн Улсын Их Хур лын гишүүний албан тушаалыг хав сар ч
болно.
2.У лсын Их Хуралд ол онхи суудал авсан нам, эв слээс нэр дэвшүүлс эн хүнийг; аль ч нам, эвсэл ол онхийн суудал аваагүй бол хамгийн ол он суу дал авсан нам, эвсэл
б усад нам, эвсэлтэй зөвшилцөн ол онхийг бүрдүүлж нэр дэвшүүлс эн хүнийг; бусад то хио лдолд Улсын Их Хуралд суудал авсан нам, эвсэл зөвшилцөн ол онхийг бүрдүүлж нэр
дэвшүүлс эн хүнийг Ерөнхий сайдаар т омилох саналыг Ерөнхийлөгч т ав хоногийн до тор У лсын Их Х уралд ор уулна.
3.М онгол Ул сын Ерөнх ий сайд Засгийн га зры н бүтэц, бүрэлдэхүүн, түүнд өөрчлөлт оруулах тух ай хуулийн төслийг Ерөнхийлөгчтэй зөвшилцөн Улсын Их Хуралд
өргөн мэ дүүлнэ. Ерөнхий сайд энэ асуу длыг Ерөнхийлөгчтэй долоо х оногийн до тор зөвшилцөж чадаагүй бо л Улсын Их Х уралд өөрөө өргөн мэ дүүлнэ.
4.Засгийн га зрын гишүүнийг Улсын Их Хурал, Ерөнхийлөгчид танилцуу лснаар Ерөнхий сайд томилж, чөлөөлж, огцруулна. Засгийн га зрын гишүүн Улсын Их Хуралд
танг араг өргөнө.
Дөчдүгээр зүйл.
1.Засгийн г азрын бүрэн эр хийн хугацаа дөрвөн жил б айна.
2.Засгийн газрын бүрэн эр х Улсын Их Х ур лаас Ерөнхий сайдыг т омилсноор эхэлж, шинэ Ерөнхий сайдыг т омилсноор дуусгав ар бо лно.
Дөчин нэг дүгээр зүйл.
1.Ерөнхий сайд Засгийн г азрыг у дирдаж, төрийн хуу ль биелүүлэх ажлыг У лсын Их Х ур лын өмнө х ариуцна.
2.Засгийн газар үйл ажиллаг аагаа У лсын Их Х уралд т айлагнана.
Дөчин х оёрдугаар зүйл.
Ерөнхий сайд, Засгийн г азрын гишүүний х алдашгүй байдлыг хуулиар хамгаална.

Дөчин гу равдугаар зүйл.
/Энэ зүйлийг 2019 оны 1 1 дүгээр сарын 14-ний өдөр баталсан Монг ол У лсын Үндсэн хуу льд оруулсан нэм элт , өөр члөлтөөр өөрчлөн найр уулсан./
1.У лсын Их Хур лын гишүүдийн дөрөвний нэгээс доошгүй нь Ерөнхий сайдыг огцруулах саналыг албан ёсоор тавиб ал Улсын Их Хурал гурав хоногийн дараа хэлэ лцэж
эхлэн арав хоногийн дотор шийдвэр лэнэ. Улсын Их Хур лын нийт гишүүний ол онхи уг саналыг дэмжс эн бол Ерөнхий сайдыг огцруулах тух ай Улсын Их Хур лын тогт оол
Create PDF in your applications with the Pdfcrowd HTML to PDF API PDFCROWD

Хэвлэх
Хэв лэх
Хэв лэх
Хэв лэх
Хэв лэх
баталсанд т ооцож, шинэ Ерөнхий сайдыг гуч х оногийн дотор т омилно.
2.Ерөнхий сайд огц орвол Засгийн г азар бүрэ лдэхүүнээрээ огц орно.
Дөчин дөрөвдүгээр зүйл.
/Энэ зүйлийг 2019 оны 1 1 дүгээр сарын 14-ний өдөр баталсан Монг ол У лсын Үндсэн хуу льд оруулсан нэм элт , өөр члөлтөөр өөрчлөн найр уулсан./
1.Ерөнхий сайд улсын төсвийн болон бодл огын то дор хой асуу длаар өөрт нь итгэ л хүлээ лгэх тогт оолын төслийг оруулб ал Улсын Их Хурал гурав хоногийн дараа
хэлэ лцэж э хлэн арав х оногийн дотор У лсын Их Х ур лын нийт гишүүний о лонхийн саналаар шийдвэр лэнэ.
2.Улсын Их Хурал тогт оолыг баталсан бол Ерөнхий сайдад итгэл үзүүлж, тух айн асуудлыг дэмжс энд тооцно. Тогт оолыг батлаагүй бол Ерөнхий сайдыг огцорс онд
тооц ож, шинэ Ерөнхий сайдыг гуч х оногийн дотор т омилно.
Дөчин тавд угаар зүйл.
1.Засгийн га зар хууль тогт оомжид нийцүүлэн бүрэн эрхийнхээ дотор тогт оол, захирамж гар гах бөгөөд түүнд Ерөнхий сайд, тух айн шийдвэрийн биелэлтийг хариуц сан
сайд г арын үс эг зурна.
2.Засгийн г азрын т огтоол, захирамж нь хуу ль тогтоомжид нийцээгүй бо л Засгийн газар өөрөө б уюу Улсын Их Х урал хүчингүй бо лгоно.
Дөчин з ургад угаар зүйл.
1.Монгол У лсын яам, төрийн б усад алб ан газрыг хуу лийн дагуу б айгуулна.
2.Монгол Улсын төрийн жинхэнэ албан хаагч Монг ол Улсын иргэн байх бөгөөд Үндсэн хуу ль, бусад хуулийг чандлан баримт алж ард түмнийхээ ту сын ту лд, иргэний
ёсоор төрийн ашиг с онирхо лд захираг дан ажиллана.
3.Төрийн алб ан хаагчийн ажиллах нөхцөл, б аталг ааг хуу лиар тогтооно.
ДӨРӨВ. Шүүх эр х мэдэл
Дөчин до лдугаар зүйл.
1.М онгол У лсад шүүх эр х мэдлийг г агцхүү шүүх хэрэгжүүлнэ.
2.Ямар ч нөхцөлд хуу лиас гадуур шүүх б айгуулах, шүүх эр х мэдлийг өөр б айгууллага эрхлэн хэрэгжүүлэ хийг хориглоно.
3.Шүүхийг зөвхөн Үндс эн хууль, бусад хуу лийн дагуу б айгуулна.
Create PDF in your applications with the Pdfcrowd HTML to PDF API PDFCROWD

Хэвлэх
Хэв лэх
Дөчин наймд угаар зүйл.
1.Шүүхийн үндс эн тогт олц оо Улсын дээ д шүүх , аймаг , нийслэ лийн шүүх, сум буюу сум дундын, дүүргийн шүүхээс бүрдэх бөгөөд шүүхийг тойргийн зарчмаар байгуу лж
болно. Шүүхийг эрүү, иргэн, захиргааны зэрэг шүүн таслах ажлын төрлөөр дагнан байгуу лж болно. Дагнасан шүүхийн үйл ажиллаг аа, шийдвэр нь Улсын дээ д шүүхийн
хяналт аас гадуур байж үл бо лно.
/Энэ хэсгийг 2019 оны 1 1 дүгээр сарын 14-ний өдөр баталсан Монг ол У лсын Үндсэн хуу льд оруулсан нэм элт , өөр члөлтөөр өөрчлөн найр уулсан./
2.Шүүхийн з охион б айгуулалт, үйл ажиллаг ааны эрх зүйн үндсийг хуу лиар тогтооно.
3.Шүүх у лсын төсвөөс санхүүжинэ. Шүүх үйл ажиллаг аагаа яв уулах э дийн засгийн б аталг ааг төр х ангана.
Дөчин е сдүгээр зүйл.
1.Шүүгч х араат бус б айж, г агцхүү хуу льд захираг дана.
2.Ерөнхийлөгч, Ерөнхий сайд, Улсын Их Хур лын ба Засгийн га зрын гишүүн, төр, нам, ол он нийтийн бусад байгуу ллагын албан тушаалт ан, иргэн хэн болов ч шүүгчээс
шүүн т аслах үүргээ хэрэгжүүлэ хэд хөндлөнгөөс оро лцож бо лохгүй.
3.Шүүгчийн х араат бус, шүүхийн бие даасан б айдлыг хангах з орилг оор Шүүхийн ерөнхий зөв лөл ажиллана.
4.Шүүхийн ерөнхий зөвлөл шүүх, шүүгчийн шүүн таслах ажиллаг аанд оролцохгүйгээр, гагцхүү хуульчдаас шүүгчийг шилж ол ох, эрх ашгийг нь хамг аалах зэрэг
шүүхийг бие даан ажиллах нөхцөлөөр х ангахтай х олбог дсон үүргийг бие лүүлнэ.
5.Шүүхийн ерөнхий зөвлөлийн гишүүдийн тав ыг шүүгчид дотроос оо сонг ож, бусад тав ан гишүүнийг нээлттэйгээр нэр дэвшүүлж томилно. Тэдгээр нь дөрвөн жилийн
хугацааг аар зөвхөн нэг удаа ажиллах бөгөөд Зөвлөлийн даргыг гишүүд дотроос оо сонг оно . Шүүгчийн хараа т бус байдлыг ханг ахтай хо лбоо той Зөв лөлийн үйл ажиллаг ааны
тайланг У лсын дээд шүүхэ д танилцуу лна. Зөв лөлийн з охион б айгуулалт, үйл ажиллаг ааны журам, бүрэ лдэхүүнд т авих шаар длага, томил ох ж урмыг хуу лиар тогтооно.
/Энэ х эсгийг 2019 оны 1 1 дүгээр сарын 14-ний өдөр баталсан Монг ол У лсын Үндсэн хуу льд оруулсан нэм элт , өөр члөлтөөр өөрчлөн найр уулсан./
6.Х уульд заасан үндэслэ л, журмын дагуу шүүгчийг албан тушаалаас нь түдгэ лзүүлэ х, огцр уулах болон сахилгын бусад шийтгэ л ног дуу лах чиг үүрэг бүхий Шүүхийн
сахилгын х ороо ажиллах бөгөөд түүний бүрэн эр х, зохион б айгуулалт, үйл ажиллаг ааны журам, бүрэ лдэхүүнд т авих шаар длага, томил ох ж урмыг хуу лиар тогтооно.
/Энэ х эсгийг 2019 оны 1 1 дүгээр сарын 14-ний өдөр баталсан Монг ол У лсын Үндсэн хуу льд оруулсан нэм элт , өөр члөлтөөр нэмсэн./
Тавьд угаар зүйл.
1.Монгол У лсын д ээд шүүх бо л шүүхийн д ээд б айгуу ллага мөн бөгөөд дараахь бүрэн эр хийг хэрэгжүүлнэ:
1/хуулиар х арьяалуу лсан эрүүгийн хэрэг , эрх зүйн марг ааныг анхан шатны журмаар хянан шийдвэр лэх;
2/дав ж заалдах бо лон хяналтын ж урмаар доо д шатны шүүхийн шийдвэрийг хянан үзэ х;
3/хууль, түүнд заасан хүний эр х, эрх чөлөөг х амгаалах т алаар Үндс эн хуулийн цэц, У лсын ерөнхий прок уророос шилжүүлс эн асуудлыг хянан шийдвэр лэх;
Create PDF in your applications with the Pdfcrowd HTML to PDF API PDFCROWD

Хэвлэх
Хэв лэх
Хэв лэх
Хэв лэх
Хэв лэх
4/Үндс эн хуулиас б усад хуу лийг зөв хэрэг лэх т алаар алб ан ёсны тайлбар гаргах;
5/хуу лиар эр х олгос он б усад асуу длыг шийдвэр лэх.
2.У лсын дээ д шүүхийн шийдвэр шүүхийн эцсийн шийдвэр байх бөгөөд түүнийг бүх шүүх, бусад этгээ д заав ал бие лүүлнэ. Хэрэв Улсын дээ д шүүхийн шийдвэр хуульд
харшилб ал түүнийг У лсын дээд шүүх өөрөө хүчингүй бо лгоно. У лсын д ээд шүүхийн т айлбар хуу льд харшилб ал хуулийг даг аж биелүүлнэ.
3.Улсын д ээд шүүх, б усад шүүх нь Үндс эн хуульд нийцээгүй, алб ан ёсоор нийт лээгүй хуу лийг хэрэглэх эр хгүй.
Тавин нэг дүгээр зүйл.
1.Улсын д ээд шүүх Ерөнхий шүүгч, шүүгчд ээс бүрдэнэ.
2.Шүүхийн ерөнхий зөвлөлөөс Улсын дээ д шүүхийн шүүгчдийг Улсын Их Хуралд танилцуу лснаар, бусад шүүхийн шүүгчдийг Шүүхийн ерөнхий зөвлөлийн санал
болгосноор ту с ту с Ер өнхийлөгч томилно. Ерөнхий шүүгчийг Улсын дээ д шүүхийн санал бо лгосноор гишүүдийнх нь дотроос зу рг аан жилийн хугацааг аар Ерөнхийлөгч
томилно.
3.Х ууль зүйн дээ д бо ловсро лтой, мэргэжлээрээ арваас доошгүй жил ажилласан, Монг ол Ул сын гучин тав ан нас хүрс эн иргэнийг Улсын дээ д шүүхийн шүүгчээр; хууль
зүйн д ээд бо лов сро лтой, гу рваас доошгүй жил мэргэжлээрээ ажилласан, М онгол У лсын х орин таван нас хүрс эн иргэнийг б усад шүүхийн шүүгчээр т омилж болно.
4.Үндсэн хуу ль, шүүхийн тух ай хуульд заасан үнд эслэ л, шүүхийн хүчин төгөлдөр шийдвэрийн дагуу огцруулах, эсхүл хүсэлтээр нь чөлөөлөхөөс бусад то хио лдо лд
аль ч ша тны шүүхийн шүүгчийг огцр уулахыг х ориглоно.
Тавин х оёрдугаар зүйл.
1.Бүх ша тны шүүх хэрэг , маргааныг х амтын зар чмаар хянан хэ лэлцэж шийдвэр лэнэ.
2.Анхан ша тны шүүх хэрэг , маргааныг х амтран шийдвэр лэхд ээ иргэ дийн төлөөлөгчдийг хуу льд заасан журмын дагуу оро лцуулна.
3.Хуульд т усг айлан зүйл чилж заасан зарим хэргийг шүүгч данг аар хянан шийдвэрлэж болно.
Тавин гу равдугаар зүйл.
1.Шүүн т аслах ажиллаг ааг монгол хэ лээр яв уулна.
2.М онгол хэ л мэ дэхгүй хүнд хэргийн б аримт сэлтийг хэ лмэрчлүүлэн бүрэн т анилцуулах бөгөөд шүүх ху ралдаан дээр эх хэлээр нь үг хэ лэх эр х олгоно.
Тавин дөрөвдүгээр зүйл.
Х уу льд т усг айлан зааснаас б усад т охио лдо лд шүүх хэргийг ил т аслан шийдвэрлэнэ.

Create PDF in your applications with the Pdfcrowd HTML to PDF API PDFCROWD

Хэвлэх
Хэв лэх
Хэв лэх
Тавин тавд угаар зүйл.
1.Шүүгдэгч өөрийгөө өмгөөлөх эр хтэй.
2.Шүүг дэгчид энэ эр хээ эдлэхэд хүс элтээр нь б уюу хуульд зааснаар хуу ль зүйн мэргэжлийн т услалцаа үзүүлнэ.
Т авин з ургад угаар зүйл.
1.Прок урор хэрэг бүр тгэх, мөр дөн байцаах, ял э длүүлэх ажиллаг аанд хяналт т авьж, шүүх хуралдаанд төрийн нэрийн өмнөөс оро лцоно.
2.У лсын ерөнхий прок урор, түүний ор логч нарыг У лсын Их Хуралт ай зөвшилцөн Ерөнхийлөгч з ург аан жилийн хуг ацаагаар томилно.
3.Монгол У лсын прок урорын б айгууллагын т огтолц оо, з охион б айгуулалт, үйл ажиллаг ааны эрх зүйн үндсийг хуу лиар тогтооно.
ДӨРӨВ ДҮГЭЭР БҮЛЭГ
МОНГОЛ У ЛСЫН ЗА САГ ЗАХИРГ АА, НУТАГ ДЭВСГЭРИЙН НЭГЖ, ТҮҮНИЙ У ДИРДЛАГ А
Тавин до лдугаар зүйл.
1.М онгол У лсын нут аг дэвсгэр засаг захирг ааны хувьд аймаг , нийслэлд, аймаг нь су манд, сум нь багт, нийслэ л нь дүүрэгт , дүүрэг нь х ороонд хуваагдана.
2.Засаг захиргаа, нутаг дэв сгэрийн нэгж дэх улсын болон орон нутгийн зэрэглэлтэй хо тын, түүнчлэн тосг оны өөрийн удир длаг а, зо хион байгуу лалтын эрх зүйн
үндсийг хуу лиар тогтооно.
Хот, то сг онд засаг захиргаа, нутаг дэв сгэрийн нэгж, түүний удир длагын зарим чиг үүргийг шилжүүлэ х асуу длыг Засгийн га зрын өргөн мэдүүлснээр Улсын Их Хурал
шийдвэр лэнэ.
/Энэ хэсгийг 2019 оны 1 1 дүгээр сарын 14-ний өдөр баталсан Монг ол У лсын Үндсэн хуу льд оруулсан нэм элт , өөр члөлтөөр өөрчлөн найр уулсан./
3.Засаг захиргаа, нутаг дэв сгэрийн нэгжийг өөрчлөх асуудлыг эдийн засгийн бүтэц, хүн амын байршлыг харг алзан, тух айн нутгийн иргэдийн саналыг үндэслэн
Засгийн г азрын өргөн мэ дүүлснээр Улсын Их Хурал шийдвэр лэнэ.
/Энэ хэсгийг 2019 оны 1 1 дүгээр сарын 14-ний өдөр баталсан Монг ол У лсын Үндсэн хуу льд оруулсан нэм элт , өөр члөлтөөр өөрчлөн найр уулсан./
Тавин наймд угаар зүйл.
1.Аймаг, нийслэ л, сум, дүүрэг бо л хуулиар т усг айлан о лгос он чиг үүрэг , өөрийн удирдлаг а бүхий засаг захирг аа, нутаг дэвсгэр, э дийн засаг , нийгмийн ц огцолбор мөн.
2.Аймаг , нийслэ л, сум, дүүргийн хилийн цэсийг Засгийн г азрын өргөн мэ дүүлснээр Улсын Их Хурал б атална.
Create PDF in your applications with the Pdfcrowd HTML to PDF API PDFCROWD

Хэвлэх
Хэв лэх
Хэв лэх
Хэв лэх
Тавин е сдүгээр зүйл.
1.Монгол У лсын засаг захирг аа, нутаг дэвсгэрийн нэгжийн у дирдлаг а нь нутгийн өөрөө у дирдах ёсыг төрийн у дирдлаг атай х ослуу лах үндс эн дээр хэрэгжинэ.
2.Нутгийн өөрөө удир дах байгуу ллага нь айма г, нийслэ л, сум, дүүрэгт тух айн нутаг дэв сгэрийн иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурал, баг , хороонд иргэдийн Нийтийн Хурал
б айна.
Аймаг , нийс лэл, сум, дүүргийн иргэдийн Төлөө лөгчдийн Хурал хуулиар тогт оос он хязг аарын хүрээнд өмчийн удир длагыг хэрэгжүүлэ х, та тв арын хувь хэмжээг тогт оох
эрхтэй.
Нутгийн өөрөө удир дах байгуу ллагын чиг үүрэ г, төсвийн харилцааны үндсийг тух айн нутаг дэв сгэрийн эдийн засаг, нийгмийн амьдралын то дор хой онцл огт нийцүүлэн
хуулиар т огтоож бо лно.
/Энэ х эсгийг 2019 оны 1 1 дүгээр сарын 14-ний өдөр баталсан Монг ол У лсын Үндсэн хуу льд оруулсан нэм элт , өөр члөлтөөр өөрчлөн найр уулсан./
3.Аймаг , ни йслэ лийн Төлөөлөгчдийн Хур лыг дөрвөн жилийн хугацааг аар сонг оно. Эдгээр Хур лын болон сум, дүүргийн Хур лын төлөөлөгчдийн тоо, сонг ох журмыг
хуу лиар т огтооно.
Жар дугаар зүйл.
1.Аймаг , нийслэ л, сум, дүүрэг , баг, х орооны нут аг дэвсгэр т төрийн у дирдлагыг т ухайн аймаг , нийслэл, сум, дүүрэг , баг, х орооны Засаг дарг а хэрэгжүүлнэ.
2.Засаг даргыг тух айн аймаг , нийслэ л, сум, дүүрэг , баг , хорооны Хур лаас нэр дэвшүүлж, аймаг , нийслэ лийн Засаг даргыг Ерөнхий сайд; сум, дүүргийн Засаг даргыг
харьяалах аймаг , нийслэлийн Засаг дарг а; баг, х орооны Засаг даргыг х арьяалах сум, дүүргийн Засаг дарг а тус т ус дөрвөн жилийн хуг ацаагаар томилно.
3.Ерөнхий сайд буюу дээ д ша тны нэгжийн Засаг дарга доо д ша тных аа нэгжийн Засаг даргад нэр дэвшигчийг томил охоос та тг алзв ал энэ зүйлийн 2 дахь хэсэгт заасан
журмаар дахин нэр д эвшүүлж томилтол өмнөх Засаг дарг а бүрэн эрхээ хэвээр х адгална.
Жаран нэг дүгээр зүйл.
1.Засаг дарга тух айн Хур лын шийдвэрийг хэрэгжүүлэхийн хамт засаг төрийн төлөөлөгчийн хувьд харьяа нутаг дэв сгэр тээ хууль тогт оомж, Засгийн га зар, харьяалах
д ээ д ша тных аа байгуу ллагын шийдвэрийн гүйцэ тгэлийг х ангах ажлыг Засгийн г азар, д ээд ша тны Засаг даргын өмнө х ариуцна.
2.Засаг дарга тухайн аймаг , нийслэл, сум, дүүрэг , баг, х орооны Х ур лын шийдвэр т хориг т авих эр хтэй.
3.Т авьсан хоригийг нь Хурал өөрийн төлөөлөгчдийн ол онхийн саналаар няцаасан нөхцөлд Засаг дарга уул шийдвэрийг биелүүлэ х бо ломжгүй гэж үзвэл огцро х
хүсэлтээ з охих Х урал, Ерөнхий сайд б уюу харьяалах д ээд ша тны Засаг дарг ад гаргаж бо лно.
4.Аймаг , ни йслэ л, сум, дүүргийн Засаг даргын ажлын алба нь тамгын га зар мөн. Тамгын га зрын бүтэц, орон тооны хязгаарыг Засгийн га зар нэг бүрчлэн буюу нэг
маягаар т огтооно.
Create PDF in your applications with the Pdfcrowd HTML to PDF API PDFCROWD

Хэвлэх
Хэв лэх
Хэв лэх
Жаран х оёрдугаар зүйл.
1.Нутгийн өөрөө удир дах байгуу ллага тух айн аймаг , нийслэ л, сум, дүүрэг , баг , хорооны нутаг дэв сгэрийн хэмжээний эдийн засаг, нийгмийн амьдралын асуудлыг бие
дааж шийдвэр лэхийн х амт улс, дээд ша тны нэгжийн чанар тай асуу длыг шийдвэр лэхэд хүн амыг з охион б айгуулж оро лцуулна.
2.Нутгийн өөрөө удир дах байгуу ллагын эрх хэмжээний асуудлыг дээ д ша тны байгуу ллага нь шийдвэр лэж үл болно. Хэрэв нутаг дэв сгэрийн амьдралын то дор хой
асуу длыг шийдвэр лэх талаар хууль, төрийн зо хих дээ д байгуу ллагын шийдвэр т тух айлан заагаагүй бол нутгийн өөрөө удир дах байгуу ллага Үндс эн хуу льд нийцүүлэн бие
даан шийдвэр лэж болно.
3.Улсын Их Х урал, Засгийн га зраас шаардлагатай хэмээн үзсэн то хио лдо лд өөрийн бүрэн эрхэд хамаарах зарим асуудлыг шийдвэр лүүлэхээр аймаг , нийслэ лийн
Хурал, Засаг дарг ад шилжүүлж бо лно.
Жаран гу равдугаар зүйл.
1.Аймаг , нийслэ л, сум, дүүрэг , баг, х орооны Х урал эр х хэмжээнийхээ до тор т огтоол, Засаг дарг а захирамж гаргана.
2.Х ур лын то гт оо л, Засаг даргын захирамж нь хуу ль тогт оомж, Ерөнхийлөгчийн зарлиг, Засгийн га зар, харьяалах дээ д ша тны байгуу ллагын шийдвэр т нийц сэн байх
бөгөөд түүнийг т ус т усын нут аг дэвсгэр т хүчин төгөлдөр даг аж мөрдөнө.
3.Засаг захирг аа, нутаг дэвсгэрийн нэгж, түүний у дирдлагын эр х хэмжээ, з охион б айгуулалт, үйл ажиллаг ааны журмыг хуу лиар тогтооно.
ТАВ ДУГ ААР БҮЛЭГ
МОНГ ОЛ У ЛСЫН ҮНДС ЭН ХУУЛИЙН ЦЭЦ
Жаран дөрөвдүгээр зүйл.
1.М онгол Улсын Үндсэн хуулийн цэц бол Үндс эн хуулийн биелэлтэ д дээ д хяналт тавих, түүний заалтыг зөрчсөн тух ай дүгнэ лт гарг ах, марг ааныг магадлан
шийдвэр лэх бүрэн эр х бүхий байгууллага, Үндс эн хуулийг чандлан сахиу лах баталг аа мөн.
2.Үндс эн хуулийн цэц, түүний гишүүн үүргээ гүйцэтгэхдээ гагцхүү Үндсэн хуу льд захираг дах бөгөөд аливаа байгуу ллага, алб ан тушаалт ан, бусад хүнээс хараа т бус
б айна.
3.Үндс эн хуулийн цэцийн гишүүний х араат бус б айдал Үндс эн хууль, бусад хуу лиар тогтоос он б аталг аагаар х ангагдана.
Ж аран тавд угаар зүйл.
1.Үндсэн хуу лийн цэц есөн гишүүнээс бүрдэнэ. Тэдгээрийн гурвыг Улсын Их Хурал, гурвыг Ерөнхийлөгч, гурвыг Улсын дээ д шүүхийн санал болгосноор Улсын Их
Хурал з ург аан жилийн хуг ацаагаар томилно.
Create PDF in your applications with the Pdfcrowd HTML to PDF API PDFCROWD

Хэвлэх
Хэв лэх
Хэв лэх
2.Үндс эн хуулийн цэцийн гишүүнээр хуу ль зүй, улс төрийн өндөр мэргэшилтэй, М онгол У лсын дөчин нас хүрс эн иргэнийг томилно.
3.Үндсэн хуулийн цэцийн даргаар есөн гишүүний аль нэгийг гурв ан жилийн хугацааг аар гишүүдийн ол онхийн саналаар сонг оно. Түүнийг нэг удаа улир уулан сонг ож
бо лно.
4.Үндс эн хуулийн цэцийн дарга, гишүүн хууль зөр чвөл Үндсэн хуу лийн цэцийн шийдвэр, анх илгээс эн байгуу ллагын саналыг үндэслэн Улсын Их Хурал эгүүлэн та таж
бо лно.
5.Үндс эн хуулийн цэцийн бүрэ лдэхүүнд Ерөнхийлөгч, У лсын Их Хур лын гишүүн, Ерөнхий сайд, Засгийн г азрын гишүүн, У лсын дээд шүүхийн шүүгч орж үл бо лно.
Жаран з ургад угаар зүйл.
1.Үндс эн хуу лийн цэц нь Үндс эн хуу лийг зөрчсөн тух ай марг ааныг иргэдийн өргөдөл, мэдээ ллийн дагуу өөрийн санаачилгаар буюу Улсын Их Хурал, Ерөнхийлөгч,
Ерөнхий сайд, У лсын дээд шүүх, У лсын ерөнхий прок урорын хүс элтээр хянан шийдвэр лэнэ.
2.Үндсэн хуулийн цэц энэ зүйлийн 1 д эх хэс эгт заасан үнд эслэлээр дараахь марг аантай асуу длаар дүгнэ лт гаргаж У лсын Их Х уралд ор уулна:
1/хуу ль, зарлиг, Улсын Их Хурал, Ерөнхийлөгч ийн бусад шийдвэр, түүнчлэн Засгийн га зрын шийдвэр, Монг ол Улсын ол он улсын гэрээ Үндсэн хуу льд нийцэж
байг аа эс эх;
2/ар д нийтийн санал асуулга, Улсын Их Хурал, түүний гишүүний ба Ерөнхийлөгчийн сон гуу лийн талаар сонгуу лийн төв байгуу ллагын гарг асан шийдвэр
Үндсэн хуу льд нийцэж б айгаа эс эх;
3/Ерөнхийлөгч, Улсын Их Хур лын дарга, гишүүн, Ерөнхий сайд, Засгийн га зрын гишүүн, Улс ын дээ д шүүхийн Ерөнхий шүүгч, Улсын ерөнхий прокурор Үндс эн
хууль зөр чсөн эс эх;
4/Ерөнхийлөгч, У лсын Их Хур лын дарг а, Ерөнхий сайдыг огцр уулах, У лсын Их Х ур лын гишүүнийг эгүүлэн т атах үнд эслэл байг аа эс эх.
3.Энэ зүйлийн 2 дахь хэсгийн 1, 2-т заасны дагуу оруулсан дүгнэлтийг Улсын Их Хурал хүлээн зөвшөөрөөгүй бол Үндс эн хуулийн цэц дахин хянан үзэж эцсийн
шийдвэр г аргана.
4.Х ууль, зарлиг, Улсын Их Хурал, Ерөнхийлөгчийн бусад шийдвэр, түүнчлэн Засгийн га зрын шийдвэр, Монг ол Улсын ол он улсын гэрээ нь Үндс эн хуу льд нийцээгүй
гэж Үндс эн хуулийн цэц шийдвэр г аргавал з охих хуу ль, зарлиг, батламж, шийдвэр хүчингүй бо лно.
Жаран до лдугаар зүйл.
Үндс эн хуу лийн цэцийн шийдвэр г армагцаа хүчин төгөлдөр бо лно.

ЗУРГ АДУГ ААР БҮЛЭГ
Create PDF in your applications with the Pdfcrowd HTML to PDF API PDFCROWD

Хэвлэх
Хэв лэх
Хэв лэх
МОНГ ОЛ У ЛСЫН ҮНДС ЭН ХУУЛЬД НЭМЭ ЛТ, ӨӨРЧЛӨЛТ ОР УУЛАХ
Жаран наймд угаар зүйл.
1.Үндсэн хуульд нэмэ лт, өөр члөлт оруулах санаа чилгыг хууль санаа члах эрх бүхий байгуу ллага, алб ан тушаалт ан гарг ах бөгөөд саналыг Үндсэн хуу лийн цэц Улсын
Их Х уралд өргөн мэ дүүлж болно.
2.Үндсэн хуульд нэмэ лт, өөр члөлт оруулах асуудлаар Улсын Их Хур лын гишүүдийн гуравн ы хоёроос доошгүйн саналаар ард нийтийн санал асуулга яв уулж болно.
Санал асуу лгыг Үндсэн хуулийн х орин тавдуг аар зүйлийн 1 д эх хэсгийн 16-д заасан үнд эслэлийн дагуу яв уулна.
Жаран е сдүгээр зүйл.
1.Үндсэн хууль, түүнд ор уулах нэмэ лт, өөр члөлтийг У лсын Их Хур лын нийт гишүүний дөрөвний гу рваас доошгүйн саналаар б атална.
2.Үндс эн хуульд оруула х нэмэ лт, өөр члөлтийг Улсын Их Хуралд хоёр удаа авч хэ лэ лцэ хэд ийнхүү нийт гишүүний дөрөвний гурв аас доошгүйн санал авч эс чадв ал уул
төслийг ээ лжит сонгуулиар с онгогдс он У лсын Их Х ур лын шинэ бүрэ лдэхүүн ажлаа э хэлтэ л дахин ав ч хэлэлцэ хгүй.
3.Улсын Их Х урал ээ лжит с онгууль явуулахын өмнөх з ург аан сарын до тор Үндс эн хуульд нэмэ лт, өөр члөлт ор уулж үл бо лно.
4.Үндсэн хуульд ор уулсан нэмэ лт, өөр члөлт Үндс эн хуулийн нэгэн адил хүчинтэй б айна.
Далдугаар зүйл.
1.Үндс эн хуульд хуу ль, зарлиг, төрийн б айгууллагын б усад шийдвэр, нийт б айгууллага, иргэний үйл ажиллаг аа бүрнээ нийцсэн б айвал з охино.
2.М онгол Ул сын Үндс эн хуу лийг 1992 оны хоёр дугаар сарын 12-ны өдрийн 12 цаг буюу арван долдуг аар жарны усан бичин жилийн хаврын тэргүүн хар барс сарын
шинийн есний идрийн б арилдлагаатай өлзийт сайн шар морин өдрийн морин цаг аас эхлэн у лс даяар даг аж мөрдөнө.
Мэд эгтүн, сахигт ун!
БҮГД НАЙР АМДАХ МОНГ ОЛ АР Д УЛСЫН АР ДЫН ИХ ХУР АЛ
1992 оны нэг дүгээр сарын 13-ны өдрийн 1 1 цаг 35 минут У лаанбаатар х от

Create PDF in your applications with the Pdfcrowd HTML to PDF API PDFCROWD

НҮҮР ХУУ ДАС / ЭР Х З ҮЙН АКТ / МЭ ДЭЭ / СУРГ АЛ Т / МЭ ДЛЭГИЙН САН / БАЙГУУ ЛЛ АГ А / НОМ / ТУ СЛ АМ Ж

Зохиогчийн эр х хуулиар хамгаалаг дсан © 2015.
ЦАХИМ ХУУ ДСЫГ Х ӨГЖҮҮЛСЭН
Create PDF in your applications with the Pdfcrowd HTML to PDF API PDFCROWD

ХОЛБОО БАРИХ
Хаяг: Улаанбаатар -46, Чингэлтэй дүүрэг, Чингис хааны талбай-7
Утас: 976-11312513  Факс: 976-11315735
И-мэйл: info@legalinfo.mn

ЭРХ ЗҮЙН АКТУУД
Монгол Улсын хууль (755)
Улсын Их Хурлын тогтоол (1989)
Монгол Улсын олон улсын гэрээ (585)
Ерөнхийлөгчийн зарлиг (186)
Үндсэн хуулийн цэцийн шийдвэр (281)
Улсын дээд шүүхийн тогтоол (177)
Засгийн газрын тогтоол (4644)
Create PDF in your applications with the Pdfcrowd HTML to PDF API PDFCROWD

Сайдын тушаал (774)
Засгийн газрын агентлагийн даргын тушаал (237)
УИХ-аас томилогддог байгууллагын дарга, түүнтэй
адилтгах албан тушаалтны шийдвэр (89)
Аймаг, нийслэлийн ИТХ-ын шийдвэр (368)
Аймаг, нийслэлийн Засаг даргын захирамж (24)
Төрийн зарим чиг үүргийг хууль болон гэрээний
үндсэн дээр хэрэгжүүлж буй байгууллагууд (3)
Зөвлөл, хороо, бусад байгууллага (137)
Create PDF in your applications with the Pdfcrowd HTML to PDF API PDFCROWD